Όλοι σοφότεροι στο βαμβάκι που βρίσκει υπεραξίες μετά από τις συγκινήσεις του 2022

Μετά από µια χρονιά που προσέφερε µεγάλες συγκινήσεις, φαίνεται να ξεκινάει η νέα καλλιεργητική περίοδος στο βαµβάκι, κυρίως λόγω των µεγάλων διακυµάνσεων που κατέγραψαν οι τιµές παραγωγού στη διάρκεια του 2022, προσφέροντας σε κάποιες φάσεις ευκαιρίες για υψηλή πρόσοδο, από τις οποίες ευκαιρίες ωστόσο, δεν επωφελήθηκαν όλοι οι καλλιεργητές.

Φέτος η καλλιέργεια βάµβακος τίθεται σε διαρκή σύγκριση µε το καλαµπόκι, ένα προϊόν το οποίο, ναι µεν βγαίνει στην παρούσα συγκυρία µε καλύτερο οικονοµικό αποτέλεσµα (ειδικά εκεί όπου εφαρµόζεται και η συνδεδεµένη ενίσχυση), παραµένει όµως ευάλωτο στις συνθήκες της αγοράς και έχει µεγαλύτερο ρίσκο.

Αντίθετα το βαµβάκι, παρά την πικρή γεύση που άφησε σε πολλούς, δείχνει να κατακτά σε σταθερή βάση ένα καλύτερο επίπεδο τιµής, τουλάχιστον σε σχέση µε ότι ίσχυε προ τριετίας και να συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όλων των κρίκων της εγχώριας αλυσίδας αξίας για τη βελτίωση της θέσης του στη διεθνή αγορά και την κατάκτηση πρόσθετης υπεραξίας προς όφελος βέβαια και του παραγωγού.

Η πρόοδος που έχει γίνει στο βαµβάκι τα τελευταία χρόνια, ως προς την οργάνωση της αλυσίδας αξίας σε συνδυασµό µε τις εδραιωµένες σχέσης συµβολαιακής που έχουν δοκιµαστεί αρκετά στην καλλιέργεια, επιτρέπουν άλλωστε µια καλύτερα εξασφαλισµένη χρηµατοδοτική υποστήριξη των παραγωγών. Ήδη η συζήτηση εστιάζει πλέον στην εξέλιξη της συµβολαιακής µε όρους φάκτορινγκ, δηλαδή τη δυνατότητα να ρευστοποιούν οι αγρότες το συµβόλαιο προπώλησης πριν καν ξεκινήσει η συγκοµιδή. Αναφορικά τώρα µε τις προοπτικές της αγοράς, οι περισσότεροι αναλυτές συµφωνούν στο ότι η αγορά έχει περιθώρια ανοδικής αντίδρασης, µε βασική προϋπόθεση ο φόβος της ύφεσης που φούντωσαν εκ νέου οι τελευταίες εξελίξεις στον τραπεζικό κόσµο, να αποµακρυνθούν.

Μέσα σε αυτό το κλίµα, ο κλάδος των εισροών εξασφαλίζει πολλές και ενδιαφέρουσες λύσεις όσο φαίνεται ότι βάζει το δικό του λιθαράκι στην καλύτερη οργάνωση των υπόλοιπων κρίκων της αλυσίδας και την εξασφάλιση µεγαλύτερης προστιθέµενης αξίας για το ελληνικό βαµβάκι. Από ποικιλίες που εξασφαλίζουν πριµ ποιότητας και ξεκλειδώνουν αγορές µέχρι εξειδικευµένες λύσεις θρέψης, φυτοπροστασίας αλλά και εξοπλισµού, η καλλιέργεια βάµβακος στην Ελλάδα έχει όλα τα εφόδια και την τεχνογνωσία για ενισχυµένη πρόσοδο στους παραγωγούς.

Όχι τσιγκουνιά στο άζωτο για βαριά καρύδια και κιλά

Να βελτιώσει σηµαντικά τους όρους άσκησης της καλλιεργητικής δραστηριότητας καλείται φέτος ο µέσος παραγωγός βαµβακιού, µε την προσοχή πλέον να στρέφεται περισσότερο από ποτέ στην επίτευξη στρεµµατικών αποδόσεων 370 και πλέον κιλών, καθώς και στην αριστοποίηση της απόδοσης στις γεωργικές εισροές. Το πλάνο θρέψης που θα καταρτιστεί πρέπει να λαµβάνει υπόψιν του τις ιδιαιτερότητες του εκάστοτε χωραφιού, τα φυτικά υπολείµµατα της περασµένη χρονιάς, την παραγωγική κατεύθυνση της καλλιέργειας, την επιλογή της ποικιλίας – υβριδίου, το ιστορικό καιρικών συνθηκών και την διαθεσιµότητα µηχανολογικού εξοπλισµού.

Τα σύγχρονα υψηλοαποδοτικά υβρίδια είναι ιδιαιτέρως λαίµαργα µε υψηλές και γραµµικά αυξανόµενες ανάγκες σε άζωτο οι οποίες πρέπει να καλύπτονται τόσο µε τη βασική όσο και µε τις επιφανειακές (υδρο)λιπάνσεις, µε στόχο τα πολλά και βαριά καρύδια. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, τόσο οι εκπτώσεις όσο και οι υπερβολές στη θρέψη οδηγούν σε αναποτελεσµατικότητες που αν συσσωρευτούν κατ’ εξακολούθηση µπορούν να εκτροχιάσουν τον οικονοµικό προγραµµατισµό της εκµετάλλευσης.

Αν και η µεγάλη πλειοψηφία του βαµβακιού καλλιεργείται για την παραγωγή ινών βαµβακιού για την κλωστοϋφαντουργεία, το βαµβάκι µπορεί επίσης να καλλιεργείται για την παραγωγή βαµβακέλαιου από τον σπόρο του, και/ ή βαµβακόπιτας για τη χρήση ως ζωοτροφή.

Σύµφωνα µε την υφιστάµενη βιβλιογραφία, ο λόγος του βάρους των καρυδιών προς το βάρος των βλαστών και φύλλων ορίζεται και ως δείκτης καρποφορίας. Τα βασικά θρεπτικά στοιχεία ανάλογα µε την επίδρασή τους στο δείκτη αυτόν, κατατάσσονται σε δύο οµάδες. Έλλειψη των στοιχείων της πρώτης οµάδας (P, K, Ca, Mg, B, Zn) περιορίζουν την καρποφορία σε µεγαλύτερο βαθµό από τη βλαστική ανάπτυξη, ενώ έλλειψη αυτών της δεύτερης οµάδας (N, S, Mn, Mo) επηρεάζουν σε παρόµοιο βαθµό τη βλαστική ανάπτυξη και την καρποφορία.

Στην καλλιέργεια βαµβακιού το άζωτο επιδρά σε όλα τα στάδια ανάπτυξής του, µε τους γεωπόνους να συµφωνούν πως οι µεγαλύτερες ανάγκες σε Ν εντοπίζονται 2 περίπου εβδοµάδες µετά την έναρξη ανθοφορίας. Το άζωτο αποδεδειγµένα προάγει τη βλαστική ανάπτυξη, αυξάνει την ένταση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας των φυτών, το δείκτη φυλλικής επιφάνειας και την περιεκτικότητα των φύλλων σε χλωροφύλλη. Επιπροσθέτως, ενισχύει την ανάπτυξη των φυτών, την παραγωγή περισσότερων ανθοφόρων κλάδων, άθεων και καρυδιών, καθώς και τον αριθµό, το βάρος και το µέγεθος του καρυδιού, του σπόρου και των ινών, αυξάνει την ένταση της φωτοσυνθετικής δραστηριότητας των φυτών και αποτελεί αναπόσπαστο συστατικό των πρωτεϊνών.

Αντίστοιχα, όσον αφορά τη συσχέτιση µεταξύ του εδαφικού αζώτου και των ποιοτικών χαρακτηριστικών της ίνας, έχει αποδειχτεί ότι η επάρκεια αζώτου επηρεάζει θετικά το µήκος, την αντοχή της ίνας, το SCI (Spinning Consistency Index = συντελεστής κλωσιµότητας). Επίσης, η επάρκεια αζώτου επηρεάζει θετικά το δείκτη micronaire (MIC) των ινών του βαµβακιού.

Φώσφορος και κάλιο για καλή ρίζα και ανάπτυξη

Ιδιαίτερη προσοχή αξίζουν και τα δύο έτερα θρεπτικά στοιχεία που απαρτίζουν την τριπλέτα N-P-K. Ως γενικός κανόνας που βρίσκει εφαρµογή στα περισσότερα χωράφια, τα λιπάσµατα για το βαµβάκι πρέπει να έχουν αναλογία αζώτου-φωσφόρου-καλίου 2-1-1 περίπου.

Η επάρκεια φωσφόρου παίζει σηµαντικό ρόλο κυρίως στα αρχικά στάδια ανάπτυξης. Το στοιχείο αυτό συµβάλει στην απρόσκοπτη µεταφορά ενέργειας στα κύτταρα και είναι απαραίτητος για τη φυσιολογική ανάπτυξη του βαµβακόφυτου, ενώ συντελεί στην πρωίµιση της παραγωγής και ευνοεί την ανάπτυξη του ριζικού συστήµατος.

Το κάλιο, µε τη σειρά του, βοηθάει στην αύξηση της φυλλικής επιφάνειας του φυτού, και στην καλύτερη αξιοποίηση των λιπασµάτων και της υγρασίας του εδάφους. Έλλειψη καλίου παρατηρείται συνήθως στα ελαφριά εδάφη, όπου και η λίπανση µε το συγκεκριµένο στοιχείο πρέπει να γίνεται πιο εντατικά. Τέλος, άλλα δύο επίσης σηµαντικά στοιχεία για την καλή ανάπτυξη του βαµβακιού είναι το ασβέστιο και το µαγνήσιο, τα οποί όµως χρειάζονται σε πολύ χαµηλότερες ποσότητες, οι οποίες πολλές φορές βρίσκονται ήδη στο αγροτεµάχιο. Υπενθυµίζεται πως είναι σηµαντικό η λίπανση να γίνεται στην κατάλληλη ποσότητα και ιδανικά αφού έχει προηγηθεί εδαφολογική ανάλυση.

του Αλέξανδρου Παναγόπουλου*

Η λίπανση, είναι παράγοντας που βοηθάει στην ενίσχυση των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών του βαµβακιού και η Yara διαθέτει το χαρτοφυλάκιο προϊόντων, τη γνώση και τα κατάλληλα ψηφιακά εργαλεία για να βοηθήσει τον Έλληνα παραγωγό να επιτύχει όποιο στόχο θέτει για την παραγωγή του.

Ο ρόλος των θρεπτικών στοιχείων

Τα θρεπτικά στοιχεία έχουν συγκεκριµένους ρόλους στη λειτουργία και ανάπτυξη των φυτών. Ο λόγος του βάρους των καρυδιών προς το βάρος των βλαστών και φύλλων ορίζεται και ως δείκτης καρποφορίας. Τα βασικά θρεπτικά στοιχεία ανάλογα µε την επίδρασή τους στο δείκτη αυτόν, κατατάσσονται σε δύο οµάδες. Έλλειψη των στοιχείων της πρώτης οµάδας (P, K, Ca, Mg, B, Zn) περιορίζουν την καρποφορία σε µεγαλύτερο βαθµό από την βλαστική ανάπτυξη, ενώ έλλειψη των στοιχείων της δεύτερης οµάδας (N, S, Mn, Mo) επηρεάζουν στον ίδιο βαθµό την βλαστική ανάπτυξη και την καρποφορία (Benedict 1984). Η ισορροπηµένη θρέψη µέσω του κατάλληλου προγράµµατος λίπανσης είναι αναγκαία για την επίτευξη των επιθυµητών αποδόσεων και καθορίζεται από τη σύσταση και τη γονιµότητα του εδάφους, το είδος της προηγούµενης καλλιέργειας, την πρωιµότητα της ποικιλίας, την πυκνότητα σποράς, τη διαθεσιµότητα του νερού και την αναµενόµενη παραγωγή.

Βασική λίπανση βαµβακιού – Γερές θρεπτικές βάσεις µε τα λιπάσµατα της σειράς YaraMila

Για τη διασφάλιση ενός δυνατού ξεκινήµατος που θα θέσει τις βάσεις για µια υψηλή παραγωγή, προτείνονται τα προϊόντα της καταξιωµένης σειράς YaraMila. Με ευρύ φάσµα τύπων Ν:P:K σε συνδυασµό µε δευτερεύοντα θρεπτικά στοιχεία και ιχνοστοιχεία, τυποποιηµένα σε µορφή πέρλας (prill), είναι τα πλέον κατάλληλα λιπάσµατα για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις του βαµβακιού, µέσω µιας ισορροπηµένης και αποδοτικής θρέψης.

Η τεχνολογία της πέρλας (prill): Σε αντίθεση µε τα κοινά κοκκώδη λιπάσµατα, η µοναδική σύνθεση της ‘’πέρλας’’ προωθεί το γρήγορο λιώσιµο των λιπασµάτων YaraMila και την καλύτερη µετακίνησή τους προς τη ρίζα ακόµα και σε συνθήκες µειωµένης εδαφικής υγρασίας.

Πληρότητα θρεπτικών στοιχείων: Λόγω του ευρέως φάσµατος αναλογιών Ν:P:K, των δευτερευόντων στοιχείων και ιχνοστοιχείων, είναι τα πλέον κατάλληλα λιπάσµατα για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις του βαµβακιού µέσω µιας ισορροπηµένης και αποδοτικής θρέψης.

Ισορροπηµένη παροχή αζώτου: Το άζωτο απαντάται στα προϊόντα YaraMila σε ποσοστό 40-45% ως νιτρικό και 55-60% ως αµµωνιακό. Η υψηλή συγκέντρωση νιτρικών εξασφαλίζει την άµεση χορήγηση αζώτου στο βαµβάκι, ενώ το αµµωνιακό είναι σηµαντικό για τη διατήρηση σταθερής παροχής αζώτου στα αναπτυσσόµενα φυτά.

Ενισχυµένη απορρόφηση του φωσφόρου: Ο φώσφορος χρειάζεται στα φυτά σε όλη τη διάρκεια του κύκλου τους και η διαρκής διαθεσιµότητά του είναι ουσιαστικής σηµασίας για την υποστήριξή τους. Ωστόσο είναι στοιχείο που δεσµεύεται ισχυρά στο έδαφος σε διαφορετικές τιµές του εδαφικού pH. Η µορφή του φωσφόρου στα YaraMila είναι ένας µοναδικός συνδυασµός ορθοφωσφορικών και πολυφωσφορικών µορφών µε φωσφορικό διασβέστιο (P-Extend) που βελτιώνουν τη µεταφορά του στο έδαφος και την παροχή του στις ρίζες των φυτών για µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα, συγκριτικά µε τα κοινά κοκκώδη λιπάσµατα.

Συνεργιστική δράση µε τα ιχνοστοιχεία του εδάφους: Οι πολυφωσφορίτες που περιέχονται στις πέρλες των YaraMila λιπασµάτων ενεργοποιούν τα ιόντα του χαλκού, του ψευδαργύρου και του µαγγανίου που είναι δεσµευµένα στο έδαφος και ευνοούν συνεργιστικά την απορρόφησή τους από τις ρίζες σε βαθµό από 20-50% µεγαλύτερο από τα κοινά κοκκώδη λιπάσµατα. Ο ψευδάργυρος είναι σηµαντικό στοιχείο που ευνοεί τη σύνθεση των πρωτεϊνών όσο και τη σύνθεση αυξινών που παίζουν ουσιαστικό ρόλο στη δηµιουργία της νέας βλάστησης του φυτού.

Ανώτερη διαχείριση: Τα λιπάσµατα YaraMila είναι ειδικά σχεδιασµένα ώστε να επιτρέπουν την οµαλή διασπορά τους στον αγρό. Η συνεκτικότητα της πέρλας το προστατεύει από πιθανά σπασίµατα κατά την εφαρµογή τους που θα οδηγήσουν σε απώλειες της δράσης τους και το σχηµατισµό σκόνης.

Η Yara διαθέτει εξίσου µια µεγάλη σειρά σύνθετων λιπασµάτων κατάλληλα για τη βασική λίπανση του βαµβακιού, όπως το POWER 20-10-10 +6SO3 + ιχνοστοιχεία, POWER 20-10 -0+14SO3 + ιχνοστοιχεία, 20-10-10+3CaO+SO3, 25-10-0+3CaO+6SO3 καλύπτοντας κάθε θρεπτική απαίτηση, ανάλογα µε τις εκάστοτε εδαφικές συνθήκες.

Επιφανειακή λίπανση του βαµβακιού:

Το YaraVera AMIDAS είναι το πλέον αναγνωρίσιµο πυκνό αζωτούχο λίπασµα για επιφανειακές εφαρµογές στο βαµβάκι. Παρέχει στην καλλιέργεια άζωτο και θείο σε αναλογία 7:1, η οποία είναι συγκρίσιµη µε αυτή της οργανικής ουσίας του εδάφους. Η αναλογία αυτή είναι ιδανική για την οµαλή απορρόφηση των δυο στοιχείων, που οδηγεί τελικά στην καλύτερη αξιοποίηση του αζώτου από τα φυτά. Η τεχνολογία του YaraVera AMIDAS βελτιώνει την αποτελεσµατικότητα του περιεχόµενου αζώτου, µειώνοντας τις απώλειες από την εξαέρωση αµµωνίας κατά 35% σε εδάφη µε ουδέτερο προς αλκαλικό pH. Έτσι, αυξάνεται η αποδοτικότητα του αζώτου συντελώντας σε αυξηµένη απορρόφηση από τα φυτά και οδηγεί την καλλιέργεια του βαµβακιού σε υψηλότερες αποδόσεις.

Στις περιπτώσεις που εφαρµόζεται υδρολίπανση στο βαµβάκι, η Yara διαθέτει τρεις πλήρεις σειρές υδατοδιαλυτών λιπασµάτων YaraRega, YaraTera KRISTALON, YaraTera DELTASPRAY, που στηρίζουν τα διάφορα στάδια του βαµβακιού σε κάθε στάδιο της καλλιέργειας. Παράλληλα, µε τη σειρά διαφυλλικών λιπασµάτων και βιοδιεγερτών YaraVita στηρίζετε την καλλιέργειά σας στα κρίσιµα στάδια ανάπτυξης. Περισσότερες πληροφορίες στο yara.gr

*Agronomy operations & content specialist, Yara Ελλάς