Η διαNEOσις και ο Σύλλογος Οι Φίλοι Της Μουσικής διοργάνωσαν από κοινού εκδήλωση, την Τετάρτη 18 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Την Τετάρτη 18 Οκτωβρίου 2023, η διαΝΕΟσις και ο Σύλλογος Οι Φίλοι Της Μουσικής διοργάνωσαν εκδήλωση με τίτλο «Πολιτισμός: Το μεγάλο ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα«. Η σπονδυλωτή αυτή εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, σε δύο διαφορετικές αίθουσες, με αφορμή τα 70 χρόνια παρουσίας του Συλλόγου Οι Φίλοι Της Μουσικής και τη δημοσίευση της νέας έρευνας της διαΝΕΟσις για τον πολιτισμό στην Ελλάδα, η οποία έχει εκδοθεί και σε βιβλίο.
Η εκδήλωση περιλάμβανε δύο μέρη. Το πρώτο ξεκίνησε στις 16:00 με δύο συζητήσεις, στην Αίθουσα Γιάννης Μαρίνος. Στην πρώτη με τίτλο «Πολιτιστική ταυτότητα και νεολαία: μέθοδοι προσέγγισης», την οποία συντόνισε η Διευθύντρια Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη» Στεφανία Μεράκου, συμμετείχαν οι: Εριφύλλη Μαρωνίτη, Συντονίστρια Athens Culture Net, Μπέττυ Τσακαρέστου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, και Πρόδρομος Τσιαβός, Διευθυντής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση.
Στη δεύτερη συζήτηση με τίτλο «Υγειονομική κρίση και πολιτισμός», την οποία συντόνισε ο Διευθυντής Περιεχομένου της διαΝΕΟσις Ηλίας Νικολαΐδης, συμμετείχαν οι: Χριστίνα Αναγνωστοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών ΕΚΠΑ, Σοφία Χανδακά, Συνιδρύτρια Co-museum – Επιμελήτρια Πολιτισμών του Κόσμου στο Μουσείο Μπενάκη, και Θανάσης Δρίτσας, Καρδιολόγος και Συνθέτης.
Το δεύτερο μέρος ξεκίνησε στις 19:00 στην αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος. Την έναρξη της εκδήλωσης χαιρέτισαν ο Προέδρος και Ιδρυτής της διαΝΕΟσις Δημήτρης Δασκαλόπουλος και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Οι Φίλοι Της Μουσικής Πάνος Δημαράς.
Η παρουσίαση της νέας μελέτης της διαΝΕΟσις για τον πολιτισμό πραγματοποιήθηκε από τον υπεύθυνο έργου και Σύμβουλο πολιτιστικής στρατηγικής, Senior Consultant στο Ίδρυμα Ωνάση και Senior Associate AEA Consulting Χρήστο Καρρά. Ακολούθησε συζήτηση υπό τον συντονισμό της Διευθύντριας Ερευνών της διαΝΕΟσις Φαίης Μακαντάση, στην οποία συμμετείχαν οι: Μαριάννα Κάλμπαρη, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν, Συραγώ Τσιάρα, Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Αλέξανδρος Χαρκιολάκης, Διευθυντής του Συλλόγου Οι Φίλοι Της Μουσικής, και Χρήστος Χωμενίδης, Συγγραφέας. Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλες τις ομιλίες και τη συζήτηση του μέρους αυτού εδώ.
Ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος στην ομιλία του υπογράμμισε ότι «η σύγχρονη δημιουργικότητα που εμπνέεται από το σήμερα και διαμορφώνει την αντίληψη του αύριο αποτελεί καθοριστικό στοιχείο της εθνικής ταυτότητας στο σύγχρονο κόσμο».
Ο κ. Δασκαλόπουλος, αντλώντας από την εμπειρία του στον επιχειρηματικό στίβο και το χώρο του πολιτισμού, σημείωσε ότι «πρωτεύων στόχος της κρατικής πολιτικής –και στην οικονομία και στον πολιτισμό– πρέπει να είναι η καλλιέργεια εύφορου εδάφους, η δημιουργία συνθηκών που ευνοούν την ενθάρρυνση της ατομικής πρωτοβουλίας και τις συνέργειες μεταξύ των δράσεων».
Επίσης, υποστήριξε ότι «για ένα αγαθό δημοσίου συμφέροντος σαν τον πολιτισμό απαιτείται δημόσιο χρήμα που συμπληρώνεται από το χρήμα που παρέχουν ιδιωτικοί –συνήθως μη κερδοσκοπικοί– οργανισμοί». Κλείνοντας, τόνισε τη δημιουργική φόρτιση στον πολιτιστικό χώρο στην Ελλάδα σήμερα, η οποία πρέπει να ενισχυθεί.
Χαιρετισμό πραγματοποίησε, επίσης, ο Πάνος Δημαράς, ο οποίος αναφέρθηκε στις δράσεις του Συλλόγου Οι Φίλοι Της Μουσικής με στόχο τη διαχείριση και την επέκταση της μουσικής τέχνης, μεγάλης συνισταμένης του πολιτισμού. Σημείωσε επίσης ότι ο Σύλλογος είναι «πάντα ανοιχτός σε τέτοιες πρωτοβουλίες, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για συνεργασίες με τον Δημήτρη Δασκαλόπουλο και τη διαΝΕΟσις», ενώ μίλησε για τη συνεισφορά του κ. Δασκαλόπουλου ως χορηγού του έργου και ως τακτικού μέλους του Συλλόγου Οι Φίλοι Της Μουσικής.
Στη συνέχεια, η παρουσίαση της μελέτης της διαΝΕΟσις για τον πολιτισμό πραγματοποιήθηκε από τον Χρήστο Καρρά, ο οποίος ξεκίνησε επιχειρώντας μια χαρτογράφηση του πεδίου του πολιτισμού στην Ελλάδα. Τόνισε τη σημασία του πολιτισμού και ως «πτυχή της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης» και την ανάγκη να «λαμβάνει μέρος στην διαμόρφωση των πολιτικών γενικότερα».
Παράλληλα, τόνισε τη συνεισφορά της μελέτης διαΝΕΟσις στην ελληνική βιβλιογραφία. Αναφέρθηκε πιο αναλυτικά στις οκτώ θεματικές ενότητες που αναλύει η μελέτη: χρηματοδότηση και κίνητρα, περιφερειακές ανισότητες και τοπική ανάπτυξη, πολιτιστική κληρονομιά και χειροτεχνία, ψηφιακός μετασχηματισμός και νέες ρυθμιστικές δυναμικές, εργασιακά και ασφαλιστικά, πολιτιστική διπλωματία, εξωστρέφεια και δικτύωση, συμπερίληψη και συμμετοχή καθώς και βιωσιμότητα και κλιματική κρίση. Ο κ. Καρράς τόνισε επίσης τη συνεισφορά της μελέτης με πολλές προτάσεις πολιτικής, ξεχωρίζοντας τη δημιουργία ενός Παρατηρητηρίου των Πολιτιστικών και Δημιουργικών Τομέων.
Τον κύκλο των τοποθετήσεων άνοιξε η Μαριάννα Κάλμπαρη, η οποία χαρακτήρισε τη μελέτη της διαΝΕΟσις «πολύ ειλικρινή», και είπε ότι αποτελεί ένα «πολύ χρήσιμο εργαλείο για τους ανθρώπους του πολιτισμού από όποιο πόστο υπηρετούν και για το μέλλον του τόπου μας». Μιλώντας για το χώρο του θεάτρου, τόνισε ότι παρόλο που υπάρχει πληθώρα επαγγελματιών, το ζήτημα που προκύπτει είναι το «πώς θα γίνει το ανταγωνιστικό πολιτιστικό προϊόν καλύτερο».
Η κ. Κάλμπαρη τόνισε την ελλιπή χρηματοδότηση, η οποία, όπως είπε, έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μην έχουν τη δυνατότητα να αφοσιώνονται στη δουλειά τους και να χάνουν από την αποτελεσματικότητά τους. Τέλος, έθεσε το ερώτημα: «Ποια είναι η ταυτότητα του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού σήμερα;».
Τον λόγο στη συνέχεια έλαβε η Συραγώ Τσιάρα, η οποία σημείωσε την κοινή διαπίστωση με τους υπόλοιπους ομιλητές σχετικά με την κρατική υποχρηματοδότηση και μίλησε για την ανάγκη «γενναίων μεταρρυθμίσεων προς τη διαμόρφωση του κρατικού προϋπολογισμού για τις πολιτιστικές και δημιουργικές υπηρεσίες». Τόνισε τη σημασία του πολιτισμού «στην καθημερινότητα και τη δημόσια σφαίρα όχι μόνο δηλαδή ως πολιτιστικό προϊόν ή δημιουργία καλλιτεχνική σε διάφορους τομείς αλλά και ως τρόπο ζωής και ως τρόπο συνομιλίας και κοινωνίας και ύπαρξης μέσα στην κοινωνία».
Η κ. Τσιάρα μίλησε για ενίσχυση της ορατότητας των καλλιτεχνών, ειδικά μετά την πανδημία, καθώς και για ριζοσπαστικές πολιτικές προστασίας των εργαζομένων ώστε να μετριαστεί η επισφάλεια και οι επισφαλείς συνθήκες στις οποίες εργάζονται. Κλείνοντας, η κ. Τσιάρα στάθηκε στην ανάγκη για ενθάρρυνση ανταλλαγής ανθρώπινου δυναμικού μεταξύ πολιτιστικών οργανισμών, καθώς και των συνεργειών μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών για την αξιοποίηση του κοινού πολιτισμικού κεφαλαίου.
Στη συνέχεια, Αλέξανδρος Χαρκιολάκης, ξεκίνησε την τοποθέτησή του σημειώνοντας ότι η πολύ μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων που εργάζονται στον πολιτισμό ζουν στην Αττική, δίνοντας έμφαση στην αναντιστοιχία με την περιφέρεια. Από τα ευρήματα της μελέτης ξεχώρισε επίσης τις δυνατότητες που δίνει ο ψηφιακός πολιτισμός, και αναφέρθηκε στο παράδειγμα των κινήτρων για τις οπτικοακουστικές παραγωγές. Ακόμη αναφέρθηκε στις υπηρεσίες του Συλλόγου Οι Φίλοι Της Μουσικής ενώ παράλληλα, τόνισε τη σημασία της πολιτιστικής εξωστρέφειας και των συνεργειών, καθώς «είναι κάτι με το οποίο ζούμε», όπως είπε.
Τον κύκλο των πρώτων τοποθετήσεων έκλεισε ο Χρήστος Χωμενίδης, ο οποίος έθεσε το ζήτημα του πώς συγκρίνεται ο πολιτισμός που παράγει η Ελλάδα με αυτόν που παράγουν άλλες χώρες. Επίσης, μιλώντας για την τέχνη είπε ότι «αυτό το οποίο πρέπει να κάνει είναι να φωτίζει την πραγματικότητα από αναπάντεχες οπτικές γωνίες, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν είτε χαρά είτε οδύνη και να λαμβάνει θέση». Κλείνοντας, μοιράστηκε τον προβληματισμό του σχετικά με τον αντίκτυπο της χρηματοδότησης στο έργο των καλλιτεχνών, έναντι της υποστήριξής τους από το κοινό.
Μετά τις πρώτες τοποθετήσεις των ομιλητών, ακολούθησε ένας δεύτερος κύκλος συζήτησης γύρω από τα θέματα που αγγίζει η μελέτη.
Η εκδήλωση έκλεισε με το μουσικό μέρος, με την Νικολία Γαρουφαλίδου στο βιολί και τον Διονύση Μαλλούχο στο πιάνο.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε τις ομιλίες και τη συζήτηση της εκδήλωσης εδώ.
