Όταν ιδρύσαμε τον Σύνδεσμο Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου με σκοπό να καταγράψουμε και να επικοινωνήσουμε τη φωνή όσο το δυνατόν περισσότερων εν ζωή Ελλαδιτών, Κυπρίων, Αποδήμων, Ελληνόφωνων και Φιλελλήνων που παράγουν έργο πολιτισμού, στηρίζοντας με τη δράση τους τα Ελληνικά Γράμματα, τις Τέχνες, τις Παραδόσεις και τις συναφείς επιστήμες, αλλά και να προβάλλουμε το έργο των μεγάλων που άφησαν τη δική τους ιστορία και μας λείπουν, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι μετά από 4 χρόνια θα ερχόταν η στιγμή που θα έπρεπε να αποχαιρετίσουμε έναν δικό μας άνθρωπο.
Η Ναταλία Μορελεόν (Margarita-Natalia MORELEON-GUIZAR) εκ της πόλεως του Μεξικού, Καθηγήτρια Αρχαίων και Νέων Ελληνικών στο Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο Μεξικού (UNAM), Ελληνίστρια, που μόρφωσε σε πολλές χώρες δεκάδες χιλιάδες Ισπανόφωνους στα ελληνικά ιδεώδη και Γράμματα, τιμήθηκε το 2020 από τον Σύνδεσμο Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου με το “Βραβείο Ανθρωπισμού”.
Αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής της στην ανάπτυξη των νέων, θεωρώντας ως το θεμέλιο της αυριανή κοινωνίας. Ως μεγάλη Παιδαγωγός και Ανθρωπίστρια, επηρέασε θετικά και εξόπλισε πνευματικά δεκάδες χιλιάδες νέους της Ελλάδας, του Μεξικού, κρατών ισπανόφωνων και της Ε.Ε.. Απέδειξε αυτό που είπε ο Γκαίτε για τη μικρή μας χώρα ότι δηλαδή : «ό,τι είναι ο νους και η καρδιά για τον άνθρωπο, είναι η Ελλάδα με το πνεύμα της για την ανθρωπότητα».
Ως «ανθρωπίστρια», αποδείχθηκε άτομο με σπάνιες ικανότητες, που εκπλήρωσε την δύσκολη αποστολή της με αγάπη και ειλικρίνεια, χωρίς υστεροβουλία ή επιθυμία για υστεροφημία, αρετές που μόνο εκλεκτές και ευγενείς φύσεις διαθέτουν. Διέθετε ‘οικουμενική ψυχή’ και πρόσφερε ανιδιοτελώς στον συνάνθρωπο, υλικά και πνευματικά με φλόγα, ευγένεια ψυχής, επιείκεια, αυταπάρνηση, με πράξη και βούληση, αντί μόνο με γνώση και λόγο.
Μέσα από την προετοιμασία της βράβευσης, τη συνεργασία μας πάνω στο εργοβιογραφικό πορτρέτο της για τη ΣΠΕΚ ΠΑΙΔΕΙΑ, το βίντεο αφιέρωμα, μου δόθηκε η δυνατότητα να συνομιλώ μαζί της, να αλληλογραφώ τακτικά, να μαθαίνω νέα της, αλλά δικές της προσωπικές ιστορίες. Μοιράστηκε μαζί μας τις όμορφες αναμνήσεις της, αλλά και τις έντονες ανησυχίες της για την επιβίωση της Ελληνικής Γλώσσας και του Ελληνικού Πολιτισμού στο εξωτερικό.
Ήθελε να συνδημιουργήσουμε, ήταν γεμάτη φρέσκες ιδέες, αλλά κάθε φορά σκοντάφταμε στους πόρους, στη χρηματοδότηση, στις χορηγίες… Πού πήγαν οι πάλαι ποτέ ζωοδότες αρωγοί, ευεργέτες αναρωτιόταν; Πού πήγαν οι κρατικοί λειτουργοί με όραμα, μεράκι και διάθεση να σπάσουν την πεπατημένη και να δώσουν τόπο και φωνή στα νιάτα; Συχνά αγωνιούσε για την τύχη των ποιητών και των συγγραφέων μας… όσοι μιλούσαν και έγγραφαν Ελληνικά είχαν ανάστημα, αρχοντιά και ευγένεια σιγοψιθύριζε… σήμερα ο καθένας που γράφει πασχίζει με κάθε τρόπο πιέζοντάς με να του μεταφράσω έργα του ελπίζοντας να γίνει γνωστός εκτός συνόρων, να προβληθεί… Αυτό το μεγάλο “εγώ” που θα μας οδηγήσει;
Η δική μας Ναταλία Μορελεόν, Επίτιμο Μέλος του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, ήταν σίγουρη πώς θα ερχόταν στη Θεσσαλονίκη, να δει από κοντά τις εγκαταστάσεις του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου, να σφίξουμε τα χέρια, να υλοποιήσουμε μια ξεχωριστή νέα έκδοση και να παρουσιάσουμε μια μοναδική μουσική βραδιά με την αδελφή της, μουσικό – καλλιτέχνη, που ζει στην Αθήνα. Μας πρόλαβε όμως ο “Ετεροχρονισμός” της Μαρίας Λαϊνά “Ας πάμε τώρα / νεκρός εσύ / κι εγώ στην αγκαλιά σου / ας κοιμηθούμε κάτω / από το φως των αστεριών / που δεν υπάρχουν πια”. To Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου 2023 στην πόλη Angers η ανθρωπίστρια Ναταλία Μορελεόν ξεκίνησε για το μεγάλο ταξίδι της ψυχής. Αιωνία η μνήμη της. Ο Ελληνισμός οφείλει να τη μνημονεύει και να την τιμά από γενιά σε γενιά για την πολύτιμη συνεισφορά της. Είθε να υπάρχουν εξίσου φωτισμένοι συνεχιστές του οράματος και του έργου της. Άξια! Άξια! Άξια!
Σίσσυ Σιγιουλτζή-Ρουκά
Πρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
Ναταλία Μορελεόν, διακεκριμένη ελληνίστρια
Δεν είναι εύκολο να βρίσκεσαι στο ίδιο διαδικτυακό φόρουμ για τον πολιτισμό και τον ανθρωπισμό με μία σπουδαία προσωπικότητα του Μεξικού και τρία χρόνια μετά να πληροφορείσαι τον αδόκητο θάνατό της. Νιώθεις ότι έχασες μια φίλη που σε έδενε με όλη την ομορφιά και όλο το βάθος του ανθρώπινου θαύματος. Η Ναταλία Μορελεόν, ξεχωριστή ελληνίστρια, ζούσε μέσα στην αγκαλιά τής αρχαίας και της νέας ελληνικής παιδείας. Δίδαξε τον ελληνικό πολιτισμό σε πανεπιστήμια του Μεξικού, της Ελλάδας, της Κούβας, της Βενεζουέλας, μεταξύ πολλών άλλων. Μεταφράστρια της νεοελληνικής ποίησης.
Αντεπιστέλλον μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Πολυβραβευμένη. Ενδεικτικά αναφέρουμε για τη χώρα μας: 2001 Παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Αξίας από τον αείμνηστο Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο, 2002 Τιμήθηκε ως Πρέσβειρα Ελληνισμού από την τότε Νομάρχη Αθηνών, 2019 Τιμητική πολιτογράφηση από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπιο Παυλόπουλο, 2020 Βραβείο Ανθρωπισμού από τον ΣΠΕΚ.
Η τελετή μάς έδωσε την ευκαιρία να απολαύσουμε, διαδικτυακά έστω, τη σεμνότητα και την παγκόσμια αίγλη της, δύο ιδιότητες που πάνε πάντα μαζί. Περαστικοί όλη μας σε αυτή τη ζωή, ας αφήνει η αύρα μας ένα άρωμα που να συνδέει τους αγρούς με τον ουρανό.
Ζωή Σαμαρά
Ομότιμη Καθηγήτρια Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκη
Επιμνημόσυνο αφιέρωμα στη Φιλέλληνα, Ελληνίστρια και Ανθρωπίστρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μεξικού, Ναταλία Μορελεόν
O Σύνδεσμος Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου/ ΣΠΕΚ θλίβεται απεριόριστα για την πρόσφατη αποδημία του Επίτιμου Μέλους του, της Ναταλία Μορελεόν που μεγαλούργησε ως Ελληνίστρια, Ανθρωπίστρια και Καθηγήτρια Πανεπιστημίου του Μεξικού. Δικαίως ο ΣΠΕΚ ΤΗ βράβευσε το 2020 με το «ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ» αφού υπηρέτησε με αφοσίωση τον άνθρωπο για μισό αιώνα ως Καθηγήτρια, Μεταφράστρια, Παιδαγωγός και πολιτιστική πρέσβειρα: μεταλαμπάδευε διεθνώς αξίες και αρχές του Ελληνικού Πνεύματος σε χιλιάδες ισπανόφωνους, σε Αμερική και Ε.Ε. Το εν λόγω βραβείο ο ΣΠΕΚ το απονέμει σε Προσωπικότητες με ύψιστη υπηρεσία στον κεφάλαιο Ανθρωπισμός που αφορά ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών για την κοινωνία, τοπική ή/και διεθνή (Παιδεία, Υγεία, Αρχές και Αξίες για Ευημερία του ανθρώπου κλπ).
Τη Ναταλία συνάντησα σε σπίτι κοινής φίλης στην Αθήνα. Έχει ήδη πάρει πτυχίο και ΜΑ στην Κλασική Φιλολογία από το Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο Μεξικού (UNAM) και άρχιζε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα με υποτροφία του Ελληνικού Κράτους. Έμεινα έκπληκτος από τη λατρεία που είχε για την Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία, λατρεία που τη μετέδωσε στον αδελφό της μουσικό Αλφρέδο και στα άλλα αδέλφια της κι αργότερα στα παιδιά των αδελφών της.
Μιλούσε για Ελλάδα κι έλαμπαν τα μάτια της. Το 1984, το ΥΠΠΟΑ της έδωσε υποτροφία για τα θερινά μαθήματα στο ΙΜΧΑ στη Θεσσαλονίκη για Νέα Ελληνική Γλώσσα και Πολιτισμό. Από τότε αποφάσισε να διδάξει. Για 37 τόσα χρόνια (1979-2016) παρέδιδε μαθήματα Νέων Ελληνικών στο Κέντρο Διδασκαλίας Ξένων Γλωσσών στο Πανεπιστήμιο του Μεξικού UNAM. Δίδαξε και αρχαία ελληνικά στο Κλασικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του ιδίου Πανεπιστημίου αλλά και παρέδιδε σεμινάρια κλασικού θεάτρου και μετάφρασης από το 2005 ως το 2014.
Τη διδασκαλία των Ελληνικών μετέφερε και σε άλλα πανεπιστήμια εκτός Μεξικού, όπως το Πανεπιστήμιο της Γρανάδας (1997-1998). Δίδαξε σε θερινό Πρόγραμμα στο Πανεπιστήμιο της Αβάνας/ Κούβας (2000-2003), στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου, στο Πανεπιστημίου ντε Λος Άντες, στο Πανεπιστήμιο της Βενεζουέλα (2007) και στο Πανεπιστήμιο της Κόστα Ρίκα (2014).
Μεγάλη ήταν η συμβολή της ως μεταφράστρια ελληνικής ποίησης. Έχει μεταφράσει και δημοσιεύσει σε διάφορα περιοδικά και εφημερίδες ποιήματα των Καβάφη, Σεφέρη, Σικελιανού, Ελύτη, Ρίτσου, Φωστιέρη, αλλά και των Κυπρίων Κώστα Μόντη, Κλαίρη Αγγελίδου, Μιχάλη Πασιαρδή, Μιχάλη Πιερή κ.ά. Εξέδωσε 9 βιβλία δίγλωσσα στο Μεξικό, στην Ελλάδα και στο Παρίσι, με ποίηση Ο.Ελύτη (2), Γ.Ρίτσου (2), Τ.Πατρίκιου, Κ.Μόντη, Τ.Σινόπουλου, Μ.Πρατικάκη, Κασιμάτη.
Μάλιστα το 1999, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας και του Πολιτιστικού Οίκου της πόλης του Μεξικού, διοργάνωσε την Α’ Συνάντηση Ελλήνων και Μεξικανών ποιητών στο Μεξικό, στην οποία έλαβαν μέρος 6 ποιητές από την Ελλάδα: ο Γιώργος Βέης, ο Τίτος Πατρίκιος, ο Αντώνης Φωστιέρης, ο Μανόλης Πρατικάκης, η Μαρία Σταθάκη και ο Αναστάσης Βιστωνίτης. Τρεις ημερίδες λαμπρής επιτυχίας με προβολή σε πλείστα περιοδικά και εφημερίδες. Ακόμη ήταν διερμηνέας του Πρωθυπουργού της Ελλάδας και 6 άλλων ξένων Ηγετών.
Το 2004, το Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης της χορήγησε υποτροφία για 6 μήνες για να κάνει μελέτη στο κλασικό έργο «Ερωτόκριτος» του Βιτσέντζου Κορνάρου. Την ίδια χρονιά το Μεξικό της ανέθεσε να μεταφράσει την «Κυρά των αμπελιών» του Γιάννη Ρίτσου. Γενικά ασχολήθηκε πολύ έντονα με τη διάδοση του Ελληνικού Πολιτισμού: διοργάνωσε ποιητικές βραδιές, εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής, κύκλους κινηματογράφου, συναυλίες και διαλέξεις στα πλαίσια της Επιτροπής Πολιτισμικών δραστηριοτήτων της Μεξικανικής Εταιρείας Κλασικών Σπουδών (AMEC).
Πέρα από τα πιο πάνω για τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού, έχει διοργανώσει και σεμινάρια θεάτρου, στο Πανεπιστήμιο UNAM (2014) όσο και στο Εθνικό Θέατρο των Καλών Τεχνών του Μεξικού (2015). Το 2000, με υποστήριξη του Υπουργείου Παιδείας της Ελλάδας και του Πολιτιστικού Οίκου της πόλης του Μεξικού, διοργάνωσε τον Α’ Διαγωνισμό Ελληνικού Θεάτρου. Πήραν μέρος 60 ομάδες από όλη τη χώρα. Επίσης Μεξικανοί μαθητές συμμετείχαν στους Διαγωνισμούς Αρχαίων Ελληνικών για 3 χρόνια. Όταν ο ΣΠΕΚ τη βράβευσε το 2020, μίλησα μαζί της μετά από τόσες δεκάδες χρόνια. Είχε την ίδια φλόγα για την Ελλάδα, για την οποία ονειρευόταν να πράξει κι άλλα πολλά!
ΤΙΜΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Το 2002, τιμήθηκε από τον Πρόεδρο του Ελληνικού Κράτους, αείμνηστο Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο, με το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής. Το 2002, τιμήθηκε ως Πρέσβειρα Ελληνισμού από την κυρία Ελένη Μπεσμπέα, Νομάρχη Αθηνών. Το 2019, πήρε την Τιμητική Πολιτογράφηση από τον Πρόεδρο της Ελλάδας κύριο Προκόπιο Β. Παυλόπουλο (07/06/2019). Το 2020, αναγορεύθηκε Επίτιμο Μέλος του Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου και της απονεμήθηκε το ‘‘ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ’’ 2020 του ΣΠΕΚ.
Δρ Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης
Επίτιμος Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Πολιτισμού Ελλάδας Κύπρου
