Λίγα λόγια γι΄αυτό………
Το σαντούρι είναι ένα έγχορδο κρουστό μουσικό όργανο με ρίζες από την Περσία από την οποία και διαδόθηκε τόσο προς την Ινδία και την Κίνα, όσο και δυτικά προς τη Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια.
Μοιάζει με το βυζαντινό μουσικό όργανο το ψαλτήριo(κανονάκι), και η ονομασία του κατά μία εκδοχή προήλθε από την αραβική λέξη σαντίρ, που σημαίνει ψαλτήρι. Κατά μια άλλη εκδοχή, η ονομασία του προήλθε από τις πέρσικες λέξεις «σαν ταρ» = εκατό χορδές.
Έχει σχήμα ισοσκελούς τραπεζίου και είναι κατασκευασμένο συνήθως από ξύλο καρυδιάς ή σφένδαμο και αποτελείται από 100-110 μεταλλικές χορδές. Η μελωδική του έκταση είναι περίπου τρεισήμισι οκτάβες. Σε κάθε φθόγγο αντιστοιχούν 3-5 χορδές κουρδισμένες στον ίδιο τόνο.
Παίζεται με δυο λεπτά ραβδάκια, τις μπαγκέτες, τυλιγμένα στις άκρες με βαμβάκι ή δέρμα. Στο παίξιμό του χρησιμοποιείται κυρίως ο καρπός του χεριού και λιγότερο τα δάκτυλα.
Αρχικά το σαντούρι ήταν όργανο μελωδίας. Σήμερα μπορεί να παίζει τη μελωδία, είτε από μόνο του, είτε μαζί με τα άλλα όργανα, αλλά μπορεί και να παίζει και τις συγχορδίες πάνω στο ρυθμό.
Χρησιμοποιείται κυρίως στην παραδοσιακή μουσική της Ελλάδας, της Ρουμανίας καθώς και σε χώρες της Μέσης Ανατολής (Αραβία, Ιράκ, Περσία κλπ), αλλά τα σαντούρια αυτών των χωρών διαφέρουν από λίγο έως πολύ από το ελληνικό σαντούρι.
Η πλατιά διάδοση του σαντουριού στον ελλαδικό χώρο οφείλεται κυρίως στους Έλληνες της Μ. Ασίας που ήρθαν μετά τη μικρασιατική καταστροφή και χάρη στις εκφραστικές μουσικές δυνατότητές του, έγινε γρήγορα ένα από τα απαραίτητα όργανα της «κομπανίας» (κλαρίνο, βιολί, σαντούρι, λαούτο).
«Παίζει» κυρίως σε μικρασιάτικα, νησιώτικα και στεριανά κομμάτια, με πιο γνωστό
εκτελεστή τον Αριστείδη Μόσχο .`Άλλοι δεξιοτέχνες του οργάνου παλαιότερα ήταν οι: Τάσος Διακογιώργης, Νίκος Καλαϊντζής (ή Μπινταγιάλας), Νίκος Καρατάσος, και από τους νεότερους σπουδαιότεροι είναι οι: Ανδρέας Κατσιγιάννης, Δημήτρης Κοφτερός, Μάριος Παπαδέας, Παναγιώτης Βέργος, Βαγγέλης Πασχαλίδης κ.ά.
Στις μέρες μας το σαντούρι, λόγω της ιδιαίτερης και ευχάριστης ακουστικά μελωδίας του, καθιερώθηκε να είναι ένα από τα βασικά όργανα στις διάφορες ορχήστρες ,τόσο στις ερμηνείες παραδοσιακών τραγουδιών, όσο και στα μουσικά σύνολα διαφόρων συναυλιών.
Σας παρουσιάζουμε ενδεικτικά ένα βίντεο, για να απολαύσετε εκφραστικές και ευχάριστες μελωδίες του σαντουριού, σε ένα νησιώτικο ποτ-πουρί με τα τραγούδια “Καβοντορίτικος-Ξύλα-Μπάλος”.
Καλή σας ακρόαση!!!
