Τα Τρίκαλα, διακρίνονται για την πνευματική και καλλιτεχνική τους κίνηση. Που και προπολεμικά, αλλά ιδιαίτερα μεταπολεμικά περνά μέσα από πληθώρα σωματείων και ιδρυμάτων.
Να αναφέρουμε λακωνικά και πρόχειρα ότι μετά τον πόλεμο και την κατοχή, υπήρχαν και δρούσαν στον πνευματικό και καλλιτεχνικό χώρο, η Λέσχη Τρικάλων, η Περιηγητική Λέσχη, ο ΕΜΟΤ και άλλα σωματεία.
Δημιουργώντας μια άνθιση στον τομέα των γραμμάτων και των τεχνών, που συνεχίζεται και μεταπολεμικά, ιδιαίτερα δε στις μέρες μας, που παρατηρείται μια μεγάλη άμιλλα στον τομέα της πνευματικής και καλλιτεχνικής προσφοράς, που διατηρεί σε υψηλό επίπεδο και ζηλευτή για επαρχιακή πόλη στάθμη την όλη πολιτιστική κίνηση.
Δεν θα μπούμε σήμερα στην λογική καταγραφής αυτών των ποικιλώνυμων φορέων, που είναι και πολλοί και πολύ μεγάλη η δραστηριότητα τους, αδύνατο να χωρέσει στα πλαίσια μιας μικρής και ευκαιριακής αναφοράς, θα περιοριστούμε όμως στη λακωνική παρουσίαση του έργου και της προσφοράς ενός από τα πνευματικά μας Σωματεία.
Με την απλή αφορμή, ότι στο φύλλο της 15ης Απριλίου 1964 καταχωρείται μια πρωτοσέλιδη πληροφορία, που δίνει και το σχετικό κέντρισμα. Ίσως στη διαδρομή, δοθεί η ανάλογη ευκαιρία καταγραφής της αντίστοιχης δραστηριότητας και άλλων παρόμοιων σωματείων. Έτσι λοιπόν στις 15-4-1997 αναγράφεται η παρακάτω είδηση υπό τον τίτλο «Ιδρύεται Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών».
Πληροφορούμε ότι από τινών ημερών ήρχισε κίνησις δια την ίδρυσιν ενταύθα Στέγης Γραμμάτων και Καλών Τεχνών σκοπός της οποίας θα είναι η δημιουργία πνευματικής κινήσεως εις την πόλιν μας. Την Στέγην Γραμμάτων και Τεχνών θα πλαισιώσουν όλοι οι πνευματικοί άνθρωποι της πόλεως».
Λίγες λοιπόν μέρες αργότερα, αναγγέλλονταν και επίσημα η ίδρυση της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών που πλαισιώθηκε από πολλούς εκφραστές του πνευματικού και καλλιτεχνικού κόσμου της πόλης μας και στηρίχθηκε στο ευρύτερο κοινωνικό φάσμα των Τρικάλων.
Ήταν το κάτι καινούργιο και εντελώς ανανεωμένο στο χώρο της πολιτιστικής κίνησης. Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο της «ΣΤΕΓΗΣ» όπως λακωνικά αναφέρονταν ήταν: Πρόεδρος Κων. Παπαστεργίου, (μετέπειτα Δήμαρχος), Αντιπρόεδρος Λευτέρης Σκαμπαρίνας, (υπασπιστής του Στ. Σαράφη και επίτιμος πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ τότε), Γ. Γραμματέας Τάκης Παπαδημητρίου (Δημοτικός Υπάλληλος τότε), και μέλη Ευθύμιος Λούκας λογοτέχνης και τεχνοκριτικός, Στέφ. Σιαφαρίκας ζωγράφος, Γεώργιος Χώτος, Ευάγγελος Παπαευθυμίου (πρώην πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και Δημ. Γκρίλλης επιχειρηματίας.
Ο Κων. Παπαστεργίου, διατήρησε την προεδρία της ΣΤΕΓΗΣ μέχρι τη δικτατορία του 1967 και για λίγο καιρό μετά, οπότε την προεδρία ανέλαβε ο Βαγγέλης Παπαευθυμίου και λίγο μετά ο αείμνηστος Γιώργος Παπανικολάου μέχρι το θάνατό του.
Και για να τελειώνουμε με τα διοικητικά της αξίζει να σημειωθεί ότι μόνιμος αντιπρόεδρος της «ΣΤΕΓΗΣ», (επί 34 δηλαδή χρόνια) είναι ο κ. Λεύτερης Σκαμπαρίνας, και στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, γραμματέας του ο κ. Τάκης Παπαδημητρίου.
«Κλειδωνιά» στην επταετία
Η εμφάνιση της Στέγης στο πνευματικό και καλλιτεχνικό προσκήνιο, τάραξε, τότε τα «λιμνάζοντα ύδατα» και κάποια κατεστημένα του χώρου. Τόσο η σύνθεση του Δ.Σ. όσο και η δράση αυτού άλλαξε άρδην το σκηνικό. Αφού, αξίζει να σημειωθεί ότι η εναρκτήρια εκδήλωση της Στέγης ήταν η συναυλία στο «Παλλάς» στις 31/12/64 με τον μεγάλο μουσουργό και ανερχόμενο ραγδαία και εντυπωσιακά τότε Μίκη Θεοδωράκη.
Και αξίζει να αναφερθεί πως η συναυλία αυτή δόθηκε, μέσα σε στενό κλοιό χωροφυλάκων, που όμως δεν εμπόδισε χιλιάδες τρικαλινούς και τρικαλινές να κατακλύσουν την αίθουσα, αλλά και τον χώρο έξω από το «Παλλάς».
Από τότε και μέχρι τον Απρίλη του 1967 συνεχίστηκε μια πλούσια και έντονη παρουσία της Στέγης με διαλέξεις, εκθέσεις, και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις που εντυπωσίαζαν, μια πιο πολύ από την άλλη, καθώς προσωπικότητες του πνευματικού και καλλιτεχνικού κόσμου εμφανίζονταν στο Τρικαλινό κοινό. Αυτή η πλούσια, αλλά και η όλη δραστηριότητα της Στέγης -που ολοκληρώθηκε με την έκδοση και δικού της περιοδικού με τον τίτλο «Νέο θεμέλιο» ευρύτερου κοινωνικού προβληματισμού- την κατέγραφε στον μαυροπίνακα των ανεπιθύμητων της Δικτατορίας, που αμέσως με την επικράτησή της, έδωσε εντολή διάλυσης του Σωματείου και παράδοσης του αρχείου της στην Ασφάλεια.
Όμως ο πρόεδρος της κ. Παπαστεργίου μαζί με τον αείμνηστο φίλο και συνεργάτη των «Τρικαλινών Νέων» Θύμιο Λώλη, φρόντισαν πριν παραδοθούν κάποια χαρτιά της Στέγης να «θάψουν» σε κτήμα του τότε Δημάρχου, το τότε αρχείο με την δραστηριότητα του Σωματείου, καθώς και πολλά τεύχη του περιοδικού «Νέο Θεμέλιο».
Δυναμικότερη επάνοδος
Όμως μετά την δικτατορία η «ΣΤΕΓΗ» επανήλθε δυναμικότερα στο χώρο της πνευματικής και καλλιτεχνικής προσφοράς. Και από τον μακρύ κατάλογο των εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων της, σταθμό αποτέλεσαν οι τρεις διαλέξεις του αείμνηστου μεγάλου Παιδαγωγού Ευαγ. Παπανούτσου, τα φολκλορικά συγκροτήματα του πρώην Ανατολικού μπλοκ, που για πρώτη φορά πατούσαν το πόδι τους σε Τρικαλινό έδαφος, η έκθεση των έργων του μεγάλου ζωγράφου της αντίστασης Δημήτρη Κατσικογιάννη (που αποτέλεσε και την αρχή της μεγάλης του χειρονομίας να δωρίσει το έργο του στο Δήμο Τρικάλων και πρόσφατα η εμφάνιση στα Τρίκαλα του ιστορικού της τέχνης και φίλου των Τρικάλων Νίκου Αλεξίου.
Μακρύς κατάλογος
Η «ΣΤΕΓΗ» έχει στο ενεργητικό της ένα μακρύ και πλούσιο κατάλογο δραστηριοτήτων που δεν καταγράφεται σε τούτη την αναφορά . Όμως σκόπιμο είναι να αναφερθούν οι εκδηλώσεις της, μέχρι την μέρα, που το 1967 ανεστάλη η λειτουργία της υποχρεωτικά.
3/1/65 Διάλεξη με τον Βασίλη Ρώτα
28/2/65 Διάλεξη με τον Καρδιτσιώτη ποιητή Κίτσιο Ανυφαντή.
14/3/65 Διάλεξη με τον καθηγητή πολυτεχνείου Αθαν. Ρουσόπουλο.
28/3/65 Συναυλία του «Αρίκνα» Καρδίτσης
26/4/65- 2/5/65 έκθεση φωτογραφίας του Τάκη Τλούπα.
18/4/-5/4/65 έκθεση ποιημάτων και ζωγραφικής των Εβραιοπαίδων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας.
21/11/65 Διάλεξη με τον συνταγματολόγο Αριστ. Μάνεση.
12/J/66 Σλάιντς με τα έργα του Καρδιτσιώτη ζωγράφου Δημ. Γιολδάση.
14/3/66 Προβολή σλάιντς με έργα του συμπολίτη Σωτηρ. Τραγανίτη.
13/3/66-31/3/66 έκθεση χαρακτικής Τσεχοσλοβάκων χαρακτών
20-30/11/66 έκθεση ζωγραφικής του Δημ. Μεγαλίδη.
12/2/66 Αποκριάτικη βραδιά στο «Αχίλλειον».
1/2/66 έκδοση του «Νέον Θεμέλιον» (εκδόσεις συνολικά 4 τεύχη).
12/2/67 Διάλεξη με τον Ευαγ. Παπανούτσο
1-10/4/67 έκθεση ζωγραφικής του Στεφ. Σιαφαρίνα (ΣΤΕΘΑ).
Φυσικά η συμπλήρωση αυτού του καταλόγου συνεχίζεται δίνοντας το εύρος και την ποιότητα της προσφοράς αυτού τον λαμπρού σωματείου, της πόλης μας που ιδρύθηκε το 1964.
Για την αντιγραφή: Σ.Α. Μπακοβασίλης
