Καθώς συνεχίζεται η πανδημία που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός, οι επιστήμονες παραμένουν σε επιφυλακή διότι μπορεί το τρέχον κύμα να δείχνει σημάδια ύφεσης, αλλά το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα ακολουθήσει.
Μια υποπαραλλαγή της Όμικρον που ονομάζεται BA.2.75 (ή Κένταυρος) εξαπλώθηκε γρήγορα στην Ινδία. Πρωτοεμφανίστηκε τον Μάϊο και έκτοτε έχει ξεπεράσει το 60% των ημερήσιων κρουσμάτων. Μερικοί επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου γι’ αυτήν. Άλλοι όμως εκτιμούν ότι δεν είναι πολύ πιθανό να εξαπλωθεί ευρέως.
Σε ένα άρθρο, που δημοσιεύτηκε προσφάτως στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση Nature, παρουσιάσθηκαν τα σχετικά δεδομένα.
Η υποπαραλλαγή BA.2.75 που έχει δημιουργήσει ο κορωνοϊός έχει έως στιγμής ανιχνευθεί σε περισσότερες από 20 χώρες. Ωστόσο η Ινδία ως φαίνεται είναι το επίκεντρό της.
Η κατάσταση στην Ινδία
Σύμφωνα με το INSACOG (το δίκτυο των εργαστηρίων που κάνει τη γονιδιωματική ανάλυση του κορωνοϊού στην Ινδία) το 60,7% των κρουσμάτων της COVID στην χώρα τον Αύγουστο οφειλόταν στον Κένταυρο. Το αντίστοιχο ποσοστό τον Ιούλιο ήταν μόλις 20,6%.
Η διαφορά αυτή υποδηλώνει ότι η νέα υποπαραλλαγή που δημιούργησε ο κορωνοϊός άγει πλέον την επιδημία στη χώρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, ειδικά στις βόρειες περιοχές της, ο Κένταυρος προκάλεσε τον Αύγουστο το 88,2% των κρουσμάτων.
Ο Κένταυρος αναπτύχθηκε από την παραλλαγή Όμικρον 2 (ΒΑ.2) που εξαπλώθηκε εκτεταμένα στην Ινδία στις αρχές του 2022. Ο νέος κορωνοϊός φέρει εννέα πρόσθετες μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη-ακίδα, σε σύγκριση με την «μητρική» παραλλαγή ΒΑ.2.
Η νέα υποπαραλλαγή ως φαίνεται έχει «σημαντικό πλεονέκτημα μετάδοσης» έναντι της Όμικρον 5 (BA.5) στην Ινδία. Η υποπαραλλαγή Όμικρον 5 επικρατεί αυτή τη στιγμή στις περισσότερες χώρες του κόσμου.
Σειρά μελετών έχει δείξει ότι η Όμικρον 5 και ο Κένταυρος έχουν παραπλήσιες ικανότητες να αποφεύγουν την ανοσία που παρέχεται από τη μόλυνση και τον εμβολιασμό. Αυτό υποδηλώνει ότι ο Κένταυρος μπορεί να μην ωθήσει τα κρούσματα σε πολύ υψηλότερα επίπεδα εκτός Ινδίας. Τουλάχιστον όχι όσο η ανοσία του πληθυσμού είναι υψηλή και προτού η παραλλαγή εμφανίσει πολλές επιπλέον μεταλλάξεις.
Εκτός Ινδίας
Μέχρι στιγμής, η BA.2.75 έχει ανιχνευθεί σε σχετικά χαμηλά ποσοστά εκτός Ινδίας. Μεταξύ άλλων έχει ανιχνευθεί σε χώρες όπως η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, που βρίσκονται στη μέση ή μόλις πέρασαν την κορύφωση των κρουσμάτων από την παραλλαγή Όμικρον 5 (BA.5).
Η πανδημία φαίνεται πως φτάνει σε ένα σημείο όπου αυτές οι παραλλαγές ανταγωνίζονται κατά κάποιο τρόπο η μία την άλλη και είναι σχεδόν ισοδύναμες. Έτσι, άνθρωποι που είχαν BA.5 δεν είναι πιθανό να έχουν μια σημαντική μόλυνση με BA.2.75 και το αντίστροφο.
Εργαστηριακές μελέτες που δημοσιεύτηκαν πολύ πρόσφατα (κυρίως ως προδημοσιεύσεις) στηρίζουν αυτή την ιδέα. Πράγματι, οι δύο παραλλαγές έχουν παρόμοια ικανότητα να αποφεύγουν τα αντισώματα που προκαλούνται από εμβολιασμό και από προγενέστερη μόλυνση.
Η αλληλουχία από την παραλλαγή Δέλτα
Το 2021, η Ινδία έζησε ένα εκρηκτικό κύμα κρουσμάτων που προκλήθηκαν από την παραλλαγή Δέλτα που είχε δημιουργήσει ο κορωνοϊός. Η παραλλαγή εκείνη μοιραζόταν μία βασική μετάλλαξη με την BA.5. Πιθανώς, οι προηγούμενες μολύνσεις από τη Δέλτα να παρέχουν πρόσθετη προστασία έναντι της BA.5, αφήνοντας ένα περιθώριο για την BA.2.75.
Υπάρχει η υπόθεση ότι κάποιες χώρες μπορεί στο τέλος να έχουν διαφορετικό μείγμα υποστελεχών της Όμικρον, που επικρατούν σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες.
Από τα δεδομένα στην Ινδία δεν φαίνεται ακόμη ο κορωνοϊός Κένταυρος να αυξάνει τα ποσοστά νοσηλείας ή θανάτων. Οι συνδυασμένες επιπτώσεις των υψηλών ποσοστών εμβολιασμού και των προγενέστερων μολύνσεων εκτιμάται ότι βοηθούν σημαντικά. Αυτή η υβριδική ανοσία πιστεύεται ότι μπορεί να προστατεύσει και να κρατήσει σε μεγάλο βαθμό τους ανθρώπους εκτός νοσοκομείων.
Κίνδυνος επαναλοιμώξεων
Παρότι όμως ο Κένταυρος δεν έχει εξαπλωθεί ευρέως ως τώρα, θα μπορούσε να το κάνει στη συνέχεια. Ορισμένες αλληλουχίες του εμπεριέχουν μια μετάλλαξη που βρέθηκε στη BA.5 και ονομάζεται L452R. Αυτή θα μπορούσε να αυξήσει την ικανότητα της υποπαραλλαγής για επαναλοιμώξεις.
Ακόμη, δε, και αν τα ποσοστά νοσηλείας και θανάτων παρέμεναν χαμηλά σε ένα κύμα που θα προκαλούσε η παραλλαγή Κένταυρος, η υψηλή συχνότητα νέων περιστατικών θα μπορούσε να σημαίνει περισσότερο κόσμο με long COVID-19. Με τον όρο αυτό περιγράφονται τα εμμένοντα συμπτώματα μετά τους 3 μήνες από τη διάγνωση.
Θα μπορούσε επίσης να σημαίνει διατήρηση της επιβάρυνσης στα συστήματα υγείας διεθνώς. Και αυτό είναι πλέον το μεγαλύτερο στοίχημα της επιστημονικής κοινότητας: πως θα διατηρήσει σε χαμηλά επίπεδα τα νέα κρούσματα, καταλήγει το άρθρο στο Nature.
ΠΗΓΕΣ:iatropedia.gr, nature.com, indian express, ΕΚΠΑ
