Χορήγηση άδειας άνευ αποδοχών για ανατροφή τέκνου σε εκπαιδευτικούς – Διευκρινιστικό έγγραφο του υπουργείο παιδείας για τις προϋποθέσεις, τα δικαιώματα και τη διαδικασία

Πολλά είναι τα ερωτήματα των εκπαιδευτικών και ενόψει διορισμών, αλλά και σε μόνιμη βάση, για το δικαίωμα χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών για την ανατροφή τέκνου. Περιληπτικά να σημειώσουμε ότι η διάρκεια της συγκεκριμένης άδειας, εφόσον πάντα το τέκνο είναι κάτω των 8 ετών, μπορεί να είναι μέχρι τις 31/8 του σχολικού έτους, ωστόσο πραγματική προϋπηρεσία προσμετράται μόνο για 4 μήνες και ελάχιστη μισθοδοσία καταβάλλεται για τους δύο πρώτους μήνες(ειδικές ρυθμίσεις για μονογονείς και πολύτεκνους).

Δείτε αναλυτικά το διευκρινιστικό έγγραφο του ΥΠΑΙΘΑ που εδόθηκες προς απάντηση στο τμήμα κοινοβουλευτικού ελέγχου, για να απαντήσει σε κοινοβουλευτική ερώτηση:

…σχετικά με τη «χωρίς περιορισμούς» χορήγηση της άδειας άνευ αποδοχών λόγω ανατροφής τέκνου στους/στις εκπαιδευτικούς, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

Α. Κανονιστικό πλαίσιο

1. Οι ειδικές διατάξεις της περίπτωσης Ε΄ του άρθρου 16 του ν. 1566/1985 (Α΄ 167), όπως ισχύουν(1), ορίζουν ότι
«1. Με απόφαση(2) του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, ύστερα από πρόταση του αρμόδιου κεντρικού υπηρεσιακού συμβουλίου, μπορεί να χορηγείται σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης άδεια χωρίς αποδοχές μέχρι τη λήξη του σχολικού έτους [ήτοι 31/8 εκάστου έτους], όταν συντρέχουν σοβαροί λόγοι ιδίως θεραπεία δυσίατων ασθενειών του ίδιου του εκπαιδευτικού ή των μελών της οικογενείας του, αντιμετώπιση δύσκολων περιπτώσεων εγκυμοσύνης, τοκετού και μητρότητας, ολοκλήρωση μεταπτυχιακών σπουδών, ανάγκη προσωρινής εγκατάστασης στο εξωτερικό.
1. Η υποπαρ. 2 του εν λόγω άρθρου διαμορφώθηκε – όπως ισχύει – με το άρθρο 171 του ν. 4823/2021 (Α΄ 136). 2. Σύμφωνα με το άρθρο 6, παρ. 2 της υπ’ αριθ, 170405/ΓΓ1/28-12-2021 (ΦΕΚ 6273 Β/28-12-2021) υπουργικής απόφασης οι Διευθυντές/τριες Εκπαίδευσης «[…] Χορηγούν στους εκπαιδευτικούς και τα μέλη ΕΕΠ-ΕΒΠ της
αρμοδιότητάς τους […], άδειες άνευ αποδοχών για τις οποίες δεν απαιτείται γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου,

2. Άδεια χωρίς αποδοχές που χορηγείται, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να παραταθεί πέρα από πέντε (5) σχολικά έτη. Λύεται αυτοδικαίως η υπηρεσιακή σχέση του εκπαιδευτικού, αν εκείνος δεν προβεί σε ανάληψη καθηκόντων, εντός ενός (1) μηνός από τη λήξη της ως άνω χορηγηθείσας σε αυτόν άδειας.»

2. Οι γενικές διατάξεις του άρθρου 53 παρ. 1 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007), όπως έχουν διαμορφωθεί με το άρθρο 29 του ν. 5043/2023 (Α΄ 91) και ισχύουν, ορίζουν ότι «1. Η προβλεπόμενη από την παρ. 2 του άρθρου 51 άδεια άνευ αποδοχών χορηγείται αυτοτελώς σε κάθε φυσικό, θετό και ανάδοχο γονέα υποχρεωτικά, χωρίς γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου, όταν πρόκειται για ανατροφή τέκνου ηλικίας έως και οκτώ (8) ετών. Για τους υπαλλήλους που έχουν έως δύο (2) τέκνα και δικαιούνται την άδεια του πρώτου εδαφίου, η υπηρεσία που βαρύνεται με την υποχρέωση μισθοδοσίας του υπαλλήλου, υποχρεούται να καταβάλλει στον γονέα μηνιαίως, για κάθε τέκνο, ποσό ίσο με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό, για τους δύο (2) πρώτους μήνες της άδειας.

Οι γονείς διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων πολύδυμων τέκνων δικαιούνται να λάβουν την άδεια του πρώτου εδαφίου για κάθε παιδί ξεχωριστά, τμηματικά ή και συνεχόμενα, και δικαιούνται να λάβουν την παροχή του δεύτερου εδαφίου για δύο (2) μήνες επιπλέον, ανεξαρτήτως του αριθμού των παιδιών που γεννήθηκαν μαζί. Οι μονογονείς, λόγω θανάτου του άλλου γονέα ή λόγω ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης του τέκνου από τον άλλο γονέα, δικαιούνται τις διευκολύνσεις των προηγούμενων εδαφίων εις διπλούν.

Σε περίπτωση γέννησης τρίτου και περισσότερων τέκνων, για χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών, η άδεια του πρώτου εδαφίου χορηγείται με πλήρεις αποδοχές. Η άδεια των προηγούμενων εδαφίων χορηγείται είτε συνεχόμενα είτε τμηματικά, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατή η χορήγησή της για διάστημα μικρότερο του ενός (1) μηνός. Για κάθε τέκνο, διάστημα τεσσάρων (4) μηνών της άδειας του πρώτου εδαφίου λογίζεται ως χρόνος πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας για κάθε συνέπεια. Η αίτηση για χορήγηση της άδειας των προηγούμενων εδαφίων υποβάλλεται τουλάχιστον, έναν (1) μήνα πριν από την έναρξη της άδειας, εκτός εάν συντρέχουν έκτακτοι λόγοι, οι οποίοι καθιστούν αναγκαία την έναρξη της άδειας σε συντομότερο χρονικό διάστημα. Η αρμόδια υπηρεσία απαντά στην αίτηση του υπαλλήλου άμεσα και πάντως το αργότερο εντός ενός (1) μηνός από την υποβολή της.».

3. Η υπ’ αριθ. 80/2016 (3) γνωμοδότηση του ΝΣΚ αναφέρει ότι για τη χορήγηση άδειας άνευ αποδοχών για ανατροφή τέκνου στους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εφαρμόζεται η ειδική διάταξη του άρθρου 16 περ. Ε’ του ν. 1566/1985, συμπληρωματικά δε η διάταξη του άρθρου 53 παρ. 1 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007) και μόνο ως προς το διαδικαστικό θέμα της υποχρεωτικής χορήγησης της και χωρίς γνώμη υπηρεσιακού συμβουλίου.