Με τα άρθρα 238 και 239 του νέου νομοσχεδίου του Υπουργείου Οικονομικών, με τίτλο «Πλαίσιο για κοινωφελείς περιουσίες, ιδρύματα, σχολάζουσες κληρονομιές και δωρεές προς το Δημόσιο – Παρεμβάσεις σε Κώδικες Φορολογίας Εισοδήματος, Περιουσίας και Φ.Π.Α. – Σύσταση, αποστολή και αρμοδιότητες του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου με την επωνυμία «ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΛΥΜΠΙΩΝ ΚΑΙ ΖΑΠΠΕΙΟΥ ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ» – Διατάξεις αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και λοιπές διατάξεις», εισάγονται δύο παρεμβάσεις, που ανασχηματίζουν το πλαίσιο ανάκτησης κρατικών ενισχύσεων.
Η πρώτη αφορά την ρητή αναστολή (μη εκκίνηση) της παραγραφής για αξιώσεις του Δημοσίου όσο δεν έχει παραγραφεί η εξουσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έλεγχο της συμβατότητας.
Η δεύτερη αφορά την διεύρυνση της διαδικασίας ανάκτησης για ενισχύσεις που χορηγήθηκαν βάσει του Ν. 3220/2004. Η ρύθμιση στοχεύει στη συναρμογή του εθνικού δικαίου με τον ευρωπαϊκό μηχανισμό επιστροφής παράνομων ενισχύσεων, όπως αυτός αποτυπώνεται στον Κανονισμό (ΕΕ) 2015/1589, που προβλέπει τις ειδικές εξουσίες και τους χρόνους άσκησης ελέγχου της Επιτροπής.
Η ουσία της προσθήκης στο άρθρο 30 του Ν.5000/2022 είναι ότι, η εθνική παραγραφή δεν αρχίζει να τρέχει όσο παραμένει ενεργή η δυνατότητα της Επιτροπής να ελέγξει τη συμβατότητα της ενίσχυσης, δηλαδή η έναρξη της παραγραφής αναστέλλεται έως ότου εκλείψει η ευρωπαϊκή αρμοδιότητα. Πρόκειται για νομικό μέσο που αποσκοπεί στην αποφυγή της απώλειας της δυνατότητας ανάκτησης, λόγω τυπικών εθνικών προθεσμιών, ιδίως σε περιπτώσεις όπου η Επιτροπή ή το Δικαστήριο της Ε.Ε. έχει κρίνει την ενίσχυση ως παράνομη ή ασυμβίβαστη.
Η διάταξη ενισχύει την αποτελεσματικότητα της ανάκτησης (recovery), με σκοπό την αποκατάσταση του ανταγωνισμού, αλλά παράλληλα επεκτείνει χρονικά τη δυνητική έκθεση σε ανακτήσεις. Στην πρακτική εφαρμογή, η αρμόδια εθνική αρχή θα πρέπει να αιτιολογεί και να τεκμηριώνει την αξιοποίηση των στοιχείων για τον προσδιορισμό των υπόχρεων και των ποσών, όπως προβλέπεται και για τα αναφερόμενα στο άρθρο 169 του Ν. 4099/2012, σχετικά με ενισχύσεις του Ν. 3220/2004.
Τέλος, η μεταβατική ρύθμιση επεκτείνει την εφαρμογή της αναστολής ακόμη και για περιπτώσεις όπου η παραγραφή είχε ήδη εκκινήσει, καθώς η προϋπόθεση για μη κοινοποίηση ή ακύρωση φύλλων ελέγχου ως βάσης ανάκτησης, αναδεικνύει τον προσανατολισμό του νομοσχεδίου.
