Την ώρα που κάποιοι ενθυλάκωναν εκατομμύρια ευρώ από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, αγρότες και επιχειρήσεις στη Θεσσαλία συνεχίζουν να περιμένουν χρηματοδότηση και αποζημιώσεις
Η Μεταμόρφωση, ένα χωριό φτωχών αγροτών στον κάμπο της Θεσσαλίας, δεν υπάρχει πια. Οι περισσότεροι κάτοικοι έχουν φύγει και όσοι έμειναν και φυλάνε σπίτια και χώματα είναι κι αυτοί έτοιμοι να μετεγκατασταθούν.
Το Σωτήριο είναι ένα χωριό-φάντασμα, ενώ οι κάτοικοι του Βλοχού ακόμη περιμένουν την απόφαση της Πολιτείας για το πού θα πάνε να ζήσουν… Αυτά είναι τα χωριά-σύμβολα της μεγαλύτερης φυσικής καταστροφής που έγινε στην Ελλάδα από πλημμύρες. Δύο χρόνια από τη θεομηνία «Daniel», που έπληξε από τις 4 έως τις 11 Σεπτεμβρίου 2023 τη Θεσσαλία, δυστυχώς, για δεύτερη φορά μετά τον «Ιανό» το 2020, οι άνθρωποι και η οικονομία του κάμπου παραμένουν απογοητευμένοι. Κάποτε, μετά την πεσμένη ταμπέλα, υπήρχε το χωριό Μεταμόρφωση Καρδίτσας (InΤime News/Γιώργος Κυδωνάς)
Το κράτος κινείται «βραδέως», πολλοί εγκατέλειψαν τον τόπο, η ανάκαμψη είναι πολύ αργή για την τοπική οικονομία και, το κυριότερο, όλα κινούνται χωρίς σχέδιο. Ακόμη και η Κάρλα ξαναέγινε (και παραμένει) λίμνη, χωρίς να γνωρίζει κανείς ποιος και τι τελικά θα αποφασίσει για τις τεράστιες αυτές καλλιεργήσιμες εκτάσεις που πλημμύρισαν και χάθηκαν. Η θεομηνία που στοίχισε 17 ανθρώπινες ζωές (τις περισσότερες στον Δήμο Παλαμά) έχει αφήσει βαθύ αποτύπωμα στη Θεσσαλία.
Οι κάτοικοι του Βλοχού Καρδίτσας περιμένουν την απόφαση της Πολιτείας για το πού θα ζήσουν (InΤime News/Γιώργος Κυδωνάς) Παρά την αρχική ανάκαμψη και την καταβολή των πρώτων αποζημιώσεων, οι φυσικές καταστροφές που ακολούθησαν –η επιδημία της ευλογιάς των προβάτων και η έλλειψη νερού για άρδευση– θέτουν ξανά σε κίνδυνο την παραγωγή, το εισόδημα και την αγροτική βιωσιμότητα.
Οι επίσημοι αριθμοί: Τι έχει γίνει Σύμφωνα με τα πλέον επίσημα στοιχεία (σ.σ.: δεν έχουν ανακοινωθεί συνολικά), οι αποζημιώσεις των παραγωγών (γεωργών, κτηνοτρόφων, αλλά και των επιχειρήσεων, έφτασαν στα 290 εκατομμύρια ευρώ για τις ζημιές σε ζωικό και φυτικό κεφάλαιο. Ωστόσο παραμένουν εκκρεμότητες, όπως το πρόγραμμα αποκατάστασης των καλλιεργήσιμων αγροτικών εκτάσεων με την απομάκρυνση των εκατομμυρίων κυβικών μέτρων «φερτών υλικών» από τα χωράφια και η ανάκτηση του φυτικού κεφαλαίου.
Σεπτέμβριος 2023. Δύο χρόνια μετά, το Σωτήριο Λάρισας είναι ένα χωριό-φάντασμα (ΙnΤime News/ Γιάννης Λιάκος) Ειδικά για τις επιχειρήσεις της Θεσσαλίας, η θεομηνία οδήγησε στην αλλαγή της κρατικής αρωγής με νόμο που ψηφίστηκε από τη Βουλή, σύμφωνα με τον οποίο θα αποζημιώνονται για το 70% της συνολικής ζημιάς που υπέστησαν οι επιχειρήσεις με τζίρο κάτω των 500.000 ευρώ. Οι μεγαλύτερες από αυτά τα μεγέθη επιχειρήσεις υποχρεούνται να έχουν ιδιωτική ασφάλιση.
Τι δεν έχει γίνει Ωστόσο, δύο χρόνια μετά την τραγωδία του «Daniel», διάστημα κατά το οποίο άλλαξαν όχι μία, αλλά δύο φορές οι καθ’ ύλην αρμόδιοι υπουργοί Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης, και Μεταφορών και Υποδομών, Χρήστος Σταϊκούρας και Χρίστος Δήμας, η Θεσσαλία παραμένει με ανοιχτές πληγές: ♦ Αγρότες και επιχειρήσεις, πέραν των έκτακτων οικονομικών ενισχύσεων (6.500 για την οικοσκευή των κατοικιών που βούλιαξαν στη λάσπη, επίδομα ενοικίου και αποζημιώσεις 150 ευρώ για κάθε παραγωγικό ζώο που χάθηκε), συνεχίζουν να περιμένουν χρηματοδότηση και αποζημιώσεις. Την οικονομική στήριξη ανέλαβαν οι δήμοι με χρηματοδότηση από το υπουργείο Εσωτερικών (πρόγραμμα για φυσικές καταστροφές).
Πέραν αυτών των μέτρων δεν έχουν καταβληθεί οι αποζημιώσεις –για το σύνολο της ζημίας που υπέστησαν– σε παραγωγούς και πλημμυροπαθείς (κυρίως κτηνοτροφικές μονάδες). Πρόβλημα υπάρχει και με τις αποζημιώσεις 130 επιχειρήσεων που δεν έχουν υποβάλει τα πλήρη δικαιολογητικά.
Εργα στις καλένδες Το σημαντικότερο, όμως, ζήτημα παραμένει το γεγονός ότι αγνοείται η τύχη τεσσάρων σημαντικών αρδευτικών-αντιπλημμυρικών έργων για τη Θεσσαλία, που είχαν εξαγγελθεί αλλά δεν ξεκίνησαν ποτέ. Συγκεκριμένα, η κατασκευή των φραγμάτων Ενιπέα στη Σκοπιά Φαρσάλων, Μουζακίου, Πύλης και διώρυγας Γυρτώνης-Κάρλας, τα οποία είχαν εξαγγελθεί από την κυβέρνηση το 2020, μετά τον «Ιανό». Τα αντιπλημμυρικά έργα προς το παρόν αγνοούνται.
Η λίμνη Κάρλα επεκτάθηκε μετά την κακοκαιρία «Daniel» (φωτογραφία του 2023) καλύπτοντας τεράστιες καλλιεργήσιμες εκτάσεις που πλημμύρισαν και χάθηκαν. Σήμερα δεν υπάρχει σχέδιο για το τι θα συμβεί (InΤime News/Γιώργος Κυδωνάς) Και ενώ τα έργα αυτά, που είναι συγχρηματοδοτούμενα από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα (ΣΔΙΤ), καθυστερούν, αυτά που προχωρούν είναι το κλειστό αρδευτικό δίκτυο Ταυρωπού και το δίκτυο Υπέρεια-Ορφανά.
Πρόκειται για έργα που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «ΥΔΩΡ-ΙΙ» του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Τίθεται, ως εκ τούτου, το ερώτημα γιατί δεν δόθηκε προτεραιότητα στα αντιπλημμυρικά που είχαν επείγοντα χαρακτήρα από την εποχή του «Ιανού»; Για τις υποδομές, τέλος, έχουν συμβασιοποιηθεί έργα ύψους 1,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 500 εκατ. αφορούν στο σιδηροδρομικό δίκτυο που καταστράφηκε από την πλημμύρα.
Πηγή: Protagon.gr (Ζώης Τσώλης)
