Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί από το Υπουργείο Παιδείας ως Πανελλήνια Ημέρα κατά της σχολικής βίας και του εκφοβισμού. Η σχολική βία και ο εκφοβισμός (bullying) είναι σοβαρά κοινωνικά φαινόμενα που επηρεάζουν την ψυχολογία και την καθημερινότητα πολλών μαθητών. Πρόκειται για σκόπιμες, επαναλαμβανόμενες και επιθετικές συμπεριφορές που ασκούνται από ένα ή περισσότερα άτομα σε βάρος άλλων, με σκοπό να τους βλάψουν ή να τους τρομοκρατήσουν.
Μορφές σχολικού εκφοβισμού:
- Σωματικός εκφοβισμός – Χτυπήματα, σπρωξίματα, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων.
- Λεκτικός εκφοβισμός – Προσβολές, απειλές, κοροϊδία, ρατσιστικά σχόλια.
- Κοινωνικός εκφοβισμός – Αποκλεισμός από ομάδες, διάδοση φημών.
- Ηλεκτρονικός εκφοβισμός (cyberbullying) – Επιθέσεις μέσω κοινωνικών δικτύων, μηνυμάτων ή email.
Αιτίες του εκφοβισμού
- Έλλειψη παιδείας και ενσυναίσθησης.
- Οικογενειακά προβλήματα ή κακοποίηση στο σπίτι.
- Αναζήτηση εξουσίας και δύναμης.
- Κοινωνικές διακρίσεις (εμφάνιση, θρησκεία, σεξουαλικός προσανατολισμός).
Συνέπειες του εκφοβισμού
- Άγχος, φόβος και χαμηλή αυτοεκτίμηση.
- Σχολική απομόνωση και πτώση της απόδοσης.
- Κατάθλιψη και αυτοκαταστροφικές τάσεις.
- Επιθετική συμπεριφορά στο μέλλον.
Τρόποι αντιμετώπισης
- Μαθητές : Να μιλούν σε κάποιον ενήλικα (γονέα, δάσκαλο), να μη μένουν σιωπηλοί.
- Γονείς : Να παρατηρούν αλλαγές στη συμπεριφορά των παιδιών και να ενθαρρύνουν να μιλήσουν.
- Σχολεία : Να προληφθούν δράσεις πρόληψης, ενημέρωση και ψυχολογική υποστήριξη.
- Νομοθεσία : Ενίσχυση των νόμων κατά του bullying και αυστηρότερες κυρώσεις.
Η καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού απαιτεί συνεργασία από όλους! Αν γνωρίζεις κάποιον που βιώνει εκφοβισμό, το πιο σημαντικό είναι να μην τον αφήσεις μόνο του. Επειδή, λοιπόν, το σχολείο αποτελεί μία μικρογραφία της κοινωνίας πρέπει να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την εξάλειψη αυτού του φαινομένου από τα σχολεία αλλά και από την κοινωνία στο σύνολο της. Όσο περισσότερο μιλάμε για το bullying τόσο το εξαλείφουμε.
Η πρόληψη και η αντιμετώπιση της σχολικής βίας και του εκφοβισμού απαιτεί την ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, αξιοποίηση και ανάπτυξη κοινών δράσεων από το σύνολο όλων των εμπλεκομένων, δηλαδή του σχολείου, της οικογένειας και της τοπικής κοινωνίας.
