Τα αποκτούμενα από το απόθεμα δικαιώματα δεν μπορούν να επαναμεταβιβαστούν (με πώληση ή ενοικίαση) για μια πενταετία από την έναρξη της απόκτησης.
Τα αποκτούμενα από το απόθεμα δικαιώματα δεν μπορούν να επαναμεταβιβαστούν (με πώληση ή ενοικίαση) για μια πενταετία από την έναρξη της απόκτησης. Επίσης οι δικαιούχοι ωφελούνται από το απόθεμα μόνο μια φορά στην περίοδο 2023-2027.
Σημειώνεται ότι, ειδικά για τη διετία 2022-2023, εάν τα δικαιώματα δεν ενεργοποιηθούν, επιστρέφονται στο απόθεμα.
Το εθνικό απόθεμα δημιουργείται από γραμμική ποσοστιαία μείωση ποσοστού 3%, του ανώτατου ορίου του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης σε εθνικό επίπεδο, καθώς και από όλα τα δικαιώματα αξίας κάτω των 250 ευρώ και δικαιώματα που χάνουν οι παραγωγοί.
Θυμίζουμε ότι πρόσβαση στο απόθεμα έχουν μόνο οι ενεργοί γεωργοί. Σύμφωνα με το ΥπΑΑΤ, ενεργοί γεωργοί είναι οι κάτοχοι γεωργικών εκμεταλλεύσεων που έλαβαν ενισχύσεις λιγότερες των 5.000 ευρώ. Αλλά και εκείνοι που έλαβαν ενισχύσεις περισσότερες των 5.000 ευρώ, εφόσον συντρέχουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις και προϋποθέσεις. Αυτές θα αφορούν στην εγγραφή τους στο Μητρώο Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων και την προσκόμιση στοιχείων σχετικά με την παραγωγή, όπως τιμολογίων αγοράς εισροών και πώλησης προϊόντων.
Προϋποθέσεις χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το απόθεμα:
1. Πρόσβαση στο απόθεμα έχουν μόνο οι ενεργοί γεωργοί οι οποίοι έχουν αιτηθεί τη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το απόθεμα στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης στα πλαίσια του καθεστώτος της βασικής ενίσχυσης, έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης του έτους ενίσχυσης.
2. Το κατώτατο όριο επιλέξιμης έκτασης ανά εκμετάλλευση που απαιτείται για τη χορήγηση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης από το απόθεμα, είναι 4 στρέμματα. Το κατώτατο αυτό όριο επιλέξιμης έκτασης ανά εκμετάλλευση υπήρχε και από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο και διατηρείται.
3. Δικαιώματα αποθέματος δίνονται μόνο σε επιλέξιμες εκτάσεις.
4. Δικαιούχοι αποθέματος ορίζονται κατά προτεραιότητα, οι γεωργοί νεαρής ηλικίας που αρχίζουν για πρώτη φορά γεωργική δραστηριότητα και οι νεοεισερχόμενοι στη γεωργία. Το απόθεμα χρησιμοποιείται, επίσης, για τη χορήγηση δικαιωμάτων ενίσχυσης των γεωργών βάσει τελεσίδικης απόφασης ή οριστικής διοικητικής πράξης.
«Θολό» πάντως το τοπίο παραμένει για την χορήγηση δικαιωμάτων από εθνικό απόθεμα στα βοσκοτόπια και αν θα πρέπει να υπάρχει ζωικό κεφάλαιο. Όπως αναφέρει το στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ, που κατέθεσε η χώρα μας στην ΕΕ, οι λεπτομέρειες πρόσβασης στο απόθεμα θα οριστούν με υπουργική απόφαση.
Το απόθεμα αναπληρώνεται με ποσά που προκύπτουν από:
α) δικαιώματα ενίσχυσης, τα οποία δεν συνεπάγονται καταβολές ενισχύσεων επί δύο συναπτά έτη, λόγω:
(i) μη συμμόρφωσης με τις προϋποθέσεις του ενεργού γεωργού,
(ii) μη τήρησης της ελάχιστης προϋπόθεσης για τη λήψη άμεσων ενισχύσεων, του ποσού των 250 ευρώ,
β) δικαιώματα ενίσχυσης που δεν έχουν ενεργοποιηθεί επί δύο συναπτά έτη, εκτός κι αν η ενεργοποίηση δεν πραγματοποιήθηκε λόγω ανωτέρας βίας ή εξαιρετικών περιστάσεων. Για τον καθορισμό των ιδιόκτητων ή μισθωμένων δικαιωμάτων του γεωργού, που επιστρέφονται στο απόθεμα, δίνεται προτεραιότητα στα δικαιώματα με την χαμηλότερη αξία.
γ) δικαιώματα ενίσχυσης που επιστρέφονται εκουσίως από τους γεωργούς.
δ) την εφαρμογή της ρήτρας απροσδόκητου κέρδους.
ε) αδικαιολογήτως χορηγηθέντα δικαιώματα ενίσχυσης.
στ) γραμμική μείωση της αξίας των δικαιωμάτων ενίσχυσης σε περιφερειακό επίπεδο, όταν το απόθεμα δεν επαρκεί για την κάλυψη των περιπτώσεων χορήγησης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης σε γεωργούς νεαρής ηλικίας και σε γεωργούς που αρχίζουν τη γεωργική τους δραστηριότητα.
Στην περίοδο 2023-2027, το συνολικό ποσό του αποθέματος θα κατανεμηθεί στις τρεις αγρονομικές περιφέρειες, με τα ίδια ποσοστά με τα οποία κατανέμεται και το συνολικό ποσό της βασικής ενίσχυσης, δηλαδή το 46% στην περιφέρεια των αροτραίων καλλιεργειών, το 28% στην περιφέρεια των μόνιμων καλλιεργειών και το 27% στην περιφέρεια των βοσκοτόπων.
Όταν το απόθεμα δεν επαρκεί για την κάλυψη της χορήγησης των δικαιωμάτων ενίσχυσης στους γεωργούς νεαρής ηλικίας που αρχίζουν για πρώτη φορά γεωργική δραστηριότητα και τους νεοεισερχόμενους στη γεωργία, τότε αυτό αναπληρώνεται με γραμμική μείωση της αξίας όλων των δικαιωμάτων ενίσχυσης.
