Τουλάχιστον επτά θανόντες παρουσιάζονται ως εκμισθωτές αγροτεμαχίων σε πολίτες που κατηγορούνται ότι λάμβαναν παρανόμως αγροτικές επιδοτήσεις, σύμφωνα με τη δικογραφία που συνέταξε η Ευρωπαία εντεταλμένη εισαγγελέας.
Η υπόθεση αφορά 32 άτομα από κωμόπολη στη βόρεια Ελλάδα, 11 από τα οποία παριστάνοντας τους γεωργούς φέρεται να έλαβαν συνολικά 299.343 ευρώ σε επιχορηγήσεις.
Το κατηγορητήριο περιλαμβάνει ακόμα ξέπλυμα χρήματος και εκτεταμένες πλαστογραφήσεις και νομιμοφανείς θεωρήσεις εγγράφων και των απαραίτητων για τις αιτήσεις δικαιολογητικών, που διέλαθαν αποτελεσματικά τους ελέγχους για χρόνια, καθώς τα αδικήματα διεπράχθησαν τις περιόδους 2016 – 2018 και κατά το έτος 2021.
Σύμφωνα με τον Νίκο Πετρίδη, συνήγορο υπεράσπισης ορισμένων από τους 32 της δικογραφίας, στην υπόθεση υπάρχουν τρεις κατηγορίες κατηγορουμένων. «Αυτοί οι οποίοι εμφανίζονται να παίρνουν επιδοτήσεις που δεν τις δικαιούνταν, αυτοί οι οποίοι φέρονται να εμφανίζονται με ακίνητα που δεν τους ανήκαν και υποστηρίζουν πως δεν το γνώριζαν και μία τρίτη κατηγορία είναι αυτοί που συνέπραξαν ως συνέργεια στο να νομιμοποιηθούν παρανόμως πλαστά έγγραφα».
Ο ίδιος αναφέρει πως οι εντολείς του αρνούνται τις κατηγορίες «και εκτιμούν ότι πρόκειται για τεχνικά σφάλματα τα οποία οδήγησαν σε κακή εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών. Για το λόγο αυτό έχουν ήδη λάβει θέση έναντι της κατηγορίας δίνοντας πλήρεις διευκρινίσεις για τα γεγονότα και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες λειτουργήσε η διαδικασία επιδοτήσεων αγροτεμαχίων». Προσθέτει ακόμα ότι ουδείς εκ των εντολέων είχε οποτεδήποτε δόλια προαίρεση σε βάρος του ΟΠΕΚΕΠΕ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. «Ευελπιστούμε ότι οι ισχυρισμοί μας θα εισακουστούν από το αρμόδιο δικαστήριο, θα αποδοθεί δικαιοσύνη και εντέλει θα απαλλαγούν», λέει.
Η εκδίκαση της υπόθεσης ξεκίνησε στις 23 Ιουνίου 2025 στο Γ’ Τριμελές Εφετείο Αθηνών και είναι μία από τις εννέα υποθέσεις που σχετίζονται με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και βρίσκονται ήδη στο ακροατήριο. Σύμφωνα με τη δικογραφία, την οποία είδε η «Κ», οι μέθοδοι εξαπάτησης που φέρεται να ακολουθούσαν οι κατηγορούμενοι χαρακτηρίζονται από αξιοσημείωτη απλότητα, ενώ το ίδιο το σύστημα ελέγχου των δηλώσεων ως διόλου απαιτητικό, εξυπηρετούσε τη διαιώνιση των στρεβλώσεων.
Ενας από τους 32 κατηγορουμένους είχε διατελέσει αντιδήμαρχος της περιοχής και μπορούσε να βεβαιώνει το γνήσιο της υπογραφής στα ιδιωτικά συμφωνητικά αντισυμβαλλομένων
Οπως προκύπτει από τη δικογραφία, ένας από τους 32 κατηγορουμένους, ο οποίος είχε διατελέσει αντιδήμαρχος της περιοχής και βάσει καθηκόντων μπορούσε να βεβαιώνει το γνήσιο της υπογραφής στα ιδιωτικά συμφωνητικά αντισυμβαλλομένων, βεβαίωσε μέσα στο 2021 τουλάχιστον 17 μισθωτήρια που φέρουν τις υπογραφές αποβιωσάντων πολιτών της κωμόπολης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ορισμένοι από αυτούς είχαν πεθάνει μόλις λίγες ημέρες πριν τη (ψευδή) σύναψη του συμφωνητικού, ενώ άλλοι είχαν αποβιώσει από το 2018.
Στα ιδιωτικά αυτά συμφωνητικά παραχώρησης αγροτεμαχίων, ο εν λόγω κατηγορούμενος σφράγιζε με τη σφραγίδα του δήμου και τη φράση «θεωρήθηκε για το γνήσιο της υπογραφής», αναγράφοντας το ονοματεπώνυμο και τον αριθμό δελτίου ταυτότητας των θανόντων, σαν να ήταν αυτοπροσώπως εκεί, όπως άλλωστε ορίζει η νομοθεσία κατά τη βεβαίωση γνησίου υπογραφής. Υπέγραφε, μάλιστα, ο ίδιος, συμπληρώνοντας τη φράση «με εντολή δημάρχου».
Σύμφωνα με τη δικογραφία, οι κατηγορούμενοι δήλωναν εν γνώσει τους, μη ορθά ή ελλιπή στοιχεία που αφορούσαν εκτάσεις τις οποίες υποτίθεται είχαν στην κατοχή τους, και με αυτά τα στοιχεία πετύχαιναν την έγκριση, παροχή και διατήρηση της επιχορήγησης. Προκειμένου να διεκδικήσει κάποιος παραγωγός τις ενισχύσεις, η διαδικασία είναι απλή: αρκεί η υποβολή μιας και μοναδικής αίτησης χορήγησης άμεσης ενίσχυσης (ΕΑΕ) η οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνει όλα τα αγροτεμάχια εκμετάλλευσης του ατόμου που υποβάλλει την αίτηση. Για τα αγροτεμάχια απαιτούνται στοιχεία αναγνώρισης αυτών, όπως η έκτασή τους (σε εκτάρια) και η θέση τους, η οποία επισυνάπτεται σε ηλεκτρονική μορφή εάν πρόκειται για μη ιδιόκτητα αγροτεμάχια, όπως και ιδιωτικά συμφωνητικά μίσθωσης (ενοικιαστήρια) τα οποία αναγράφουν τον ΑΦΜ τόσο του ιδιοκτήτη όσο και του ενοικιαστή, και άλλα στοιχεία που αφορούν τη μίσθωση. Απαιτείται δε, θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής των αντισυμβαλλόμενων μερών. Για ιδιόκτητα τεμάχια δεν απαιτείται παρά μόνο η αναφορά του Αριθμού Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) του αγροτεμαχίου.
Ετσι λοιπόν, οι κατηγορούμενοι χρησιμοποιούσαν απλώς τα στοιχεία άλλων ατόμων, όπως των εφτά αποβιωσάντων από την περιοχή τους και με τη βοήθεια των συνεργατών τους, ειδικά του ατόμου που είχε διατελέσει αντιδήμαρχος της περιοχής, πλαστογραφούσαν υπογραφές και θεωρούσαν παρανόμως τις αιτήσεις τους. Το ερώτημα που εύλογα προκύπτει είναι: γιατί δεν ελέγχονταν.
Ακόμη και όταν διενεργήθηκε διοικητικός έλεγχος ορισμένοι από τους κατηγορούμενους δεν δίστασαν να υποβάλουν ενστάσεις και μάλιστα να καταθέσουν τα Ε9 των ατόμων που εμφάνιζαν ως ιδιοκτήτες των αγροτεμαχίων
Σύμφωνα με τη δικογραφία, οι κατηγορούμενοι εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός ότι δεν πραγματοποιούνταν έλεγχος των συνημμένων παραστατικών στις ΕΑΕ από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, παρά μόνο στις περιπτώσεις που κατόπιν καταγγελίας ή απόφασης του Οργανισμού αμφισβητηθεί η χρήση ή η έκταση ή η θέση ενός αγροτεμαχίου. Επιπλέον, για τα μισθωμένα αγροτεμάχια δεν απαιτούνταν ούτε η αναγραφή στο μισθωτήριο συμβόλαιο του ΑΤΑΚ του κάθε αγροτεμαχίου και δεν ήταν δυνατή εκ μέρους του ΟΠΕΚΕΠΕ η διασταύρωση των στοιχείων με το κτηματολόγιο.
Ο κ. Πετρίδης σημειώνει πως το πρόβλημα στους ελέγχους είναι γενικευμένο και ξεκινάει από την Ευρωπαϊκή Ενωση. «Η Ε.Ε. όφειλε να βάλει δικλίδες ασφαλείας σε όλες τις χώρες. Επρεπε να διαθέτει πλαίσιο και να ορίσει ότι η απόδειξη (σ.σ. επί της κυριότητας χρήσης των αγροτεμαχίων) έπρεπε να γίνεται με συγκεκριμένα μέσα. Δεν το έκανε όμως αυτό, με αποτέλεσμα ο καθένας να βρει την ευκαιρία να κάνει “πάρτι”». Τονίζει ακόμα ότι στρεβλώσεις εξαιτίας της απουσίας ευρωπαϊκά θεσπισμένου τρόπου ελέγχου αντιμετωπίζουν συνολικά 24 χώρες της Ε.Ε. που έχουν λάβει γεωργικές επιδοτήσεις, ενώ 17 έχουν επιστρέψει χρήματα.
Πάντως, στην Ελλάδα, ακόμη και όταν διενεργήθηκε τελικά –κατόπιν καταγγελίας- διοικητικός έλεγχος με συνέπεια την απόρριψη των αιτήσεων ορισμένων από τους κατηγορούμενους της υπόθεσης, εκείνοι δεν δίστασαν να υποβάλουν ενστάσεις και μάλιστα να καταθέσουν τα Ε9 των ατόμων που εμφάνιζαν ως ιδιοκτήτες των αγροτεμαχίων και τα ψευδή ιδιωτικά συμφωνητικά που είχαν κατασκευάσει, σύμφωνα με το κατηγορητήριο.
Από τη μεριά του, ο δικηγόρος ορισμένων εκ των κατηγορουμένων αναφέρει πως είναι σημαντικό να προβλεφθεί νομοθετικά ένας μηχανισμός επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων, ώστε να αποκατασταθούν τυχόν τυπικές παραλείψεις, που αφορούν τους εντολείς του.
«Είναι αναγκαία μία άμεση νομοθετική παρέμβαση προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή την αποκαταστατική δικαιοσύνη με κύριο γνώμονα την επιστροφή χρημάτων στις περιπτώσεις που υπάρχουν έστω τυπικές και μόνο παραλείψεις. Για το λόγο αυτό ανταποκρινόμαστε άμεσα σε κάθε διορθωτική ενέργεια τυχόν κριθεί αναγκαία για την αποκατάσταση των πραγμάτων. Τηρούμε μία έντιμη στάση έναντι της δικαιοσύνης και ταυτόχρονα έναντι του ελληνικού Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εκτιμούμε ότι η σε βάρος μας διώξει υπήρξε άδικη και υπερβολική», καταλήγει.
Για να παρέχουμε την καλύτερη εμπειρία, χρησιμοποιούμε τεχνολογίες όπως cookies για την αποθήκευση ή/και την πρόσβαση σε πληροφορίες συσκευών. Η συγκατάθεση για τις εν λόγω τεχνολογίες θα μας επιτρέψει να επεξεργαστούμε δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, όπως συμπεριφορά περιήγησης ή μοναδικά αναγνωριστικά σε αυτόν τον ιστότοπο. Η μη συγκατάθεση ή η ανάκληση της συγκατάθεσης, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά ορισμένες λειτουργίες και δυνατότητες.
Λειτουργικά
Πάντα ενεργό
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση είναι απολύτως απαραίτητη για τον νόμιμο σκοπό της δυνατότητας χρήσης συγκεκριμένης υπηρεσίας που ζητείται ρητά από τον συνδρομητή ή τον χρήστη ή με αποκλειστικό σκοπό τη μετάδοση επικοινωνίας μέσω δικτύου ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Προτιμήσεις
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση είναι απαραίτητη για τον νόμιμο σκοπό της αποθήκευσης προτιμήσεων που δεν ζητούνται από τον συνδρομητή ή τον χρήστη.
Στατιστικά
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς.Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για ανώνυμους στατιστικούς σκοπούς. Χωρίς κλήτευση, η εθελοντική συμμόρφωση εκ μέρους του Παρόχου Υπηρεσιών Διαδικτύου ή πρόσθετες καταγραφές από τρίτο μέρος, οι πληροφορίες που αποθηκεύονται ή ανακτώνται για το σκοπό αυτό από μόνες τους δεν μπορούν συνήθως να χρησιμοποιηθούν για την αναγνώρισή σας.
Εμπορικής Προώθησης
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση απαιτείται για τη δημιουργία προφίλ χρηστών, για την αποστολή διαφημίσεων ή για την καταγραφή του χρήστη σε έναν ιστότοπο ή σε διάφορους ιστότοπους για παρόμοιους σκοπούς εμπορικής προώθησης.