Της Βασιλικής Β. Παππά.
(H Bασιλική Β. Παππά είναι Msc, MA Υπεύθυνη του ΚΕΣΥΠ Ηγουμενίτσας).
Με αφορμή την ενημέρωση που γίνεται το τελευταίο διάστημα στις σχολικές μονάδες από τους συμβούλους του Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού για τη λειτουργία των Επαγγελματικών Λυκείων και τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές προοπτικές, δράττομαι για άλλη μια φορά της ευκαιρίας, να αγγίξω το τόσο ευαίσθητο θέμα του επαγγελματικού προσανατολισμού. Σε σύντομο χρονικό διάστημα οι μαθητές της Γ΄ τάξης των γυμνασίων θα κληθούν να επιλέξουν για τις σπουδές που θα ακολουθήσουν μετά το Γυμνάσιο.
Από τη σωστή επιλογή τους θα εξαρτηθεί η σταδιοδρομία τους και η μελλοντική επιτυχία ή αποτυχία τους στη ζωή. Γι’ αυτό η όποια επιλογή πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή και μετά από συστηματική μελέτη εκ μέρους των παιδιών. Ο επαγγελματικός προσανατολισμός είναι έργο λεπτό και δύσκολο, αλλά παράλληλα αναγκαίο και απαραίτητο στην εκπαίδευση.
Κατά τη γνώμη μας, τα κριτήρια τα οποία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εκλογή του επαγγέλματος πρέπει να είναι, η ιδιαίτερη κλίση του νέου προς ένα συγκεκριμένο επάγγελμα. Αν επιλέξει ένα επάγγελμα για το οποίο δεν εκδηλώνει κανένα ενδιαφέρον, το βέβαιο είναι ότι θα αποτύχει σ’ αυτό. Αντίθετα, αν ακολουθήσει μια κατεύθυνση η οποία είναι σύμμετρη με τα δικά του ενδιαφέροντα και τις φυσικές του κλίσεις, σίγουρα θα πετύχει σ’ αυτό. Κι αυτό γιατί θα βλέπει το επάγγελμά του όχι ως μια καταναγκαστική εργασία αλλά ως μια ευχάριστη και δημιουργική απασχόληση.
Ένα άλλο κριτήριο το οποίο οφείλουν να λάβουν υπόψη τους τα νέα παιδιά είναι ότι δεν πρέπει να επηρεάζονται από την κοινωνική θέση του επαγγέλματος. Πολλοί θα ήθελαν από φιλοδοξία να γίνουν γιατροί, δικηγόροι, καθηγητές κλπ. Όμως δεν είναι δυνατόν να γίνουν όλοι επιστήμονες, διότι δεν έχουν όλοι τις ίδιες ικανότητες και τις ίδιες κλίσεις. Έχουμε δει πολλές περιπτώσεις νέων παιδιών να ακολουθούν μια αντίστοιχη επαγγελματική κατεύθυνση είτε από εγωισμό είτε από απαίτηση του οικογενειακού τους περιβάλλοντος, να παραμένουν αιώνιοι φοιτητές και να μην οδηγούνται ποτέ στο πολυπόθητο πτυχίο και κατά συνέπεια να αποτυγχάνουν στη ζωή τους. Ενώ αντίθετα, εάν ακολουθούσαν έναν άλλο επαγγελματικό δρόμο, σύμφωνο με τις πνευματικές τους ικανότητες να είχαν μια καλή σταδιοδρομία και να ήταν επιτυχημένοι και ισορροπημένοι.
Κάτι που ιδιαίτερα θα πρέπει να προσεχθεί και που συνηθίζεται πολύ στην ελληνική κοινωνία είναι η επαγγελματική κατεύθυνση να μη γίνεται με κριτήριο το επάγγελμα των γονιών. Αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει σε καμιά περίπτωση, αν οι ικανότητες και οι κλίσεις του παιδιού δεν συμβαδίζουν. Η όποια επιλογή πρέπει να γίνει ελεύθερα και αβίαστα από τον ενδιαφερόμενο και να μην είναι αποτέλεσμα επιβολής, ξένης επίδρασης και πίεσης. Να αποφασίσει μόνος του, αφού σταθμίσει τις ικανότητές του και λάβει υπόψη του τις απαιτήσεις του επαγγέλματος. «Όλοι δεν είναι ικανοί για όλα» σύμφωνα με τον Βιργίλιο. Και για να μην παρατηρούνται στο μέλλον θύματα και αποτυχημένοι επαγγελματίες, πρέπει να ισχύσει ο κανόνας «Ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση».
Θα ήθελα να κλείσω με τα λόγια του Steve Jobs, μιας από τις πιο γνωστές προσωπικότητες στον χώρο της τεχνολογίας και ενός εκ των συνιδρυτών της Αpple:
«Δεν έχετε πολύ χρόνο, μην τον σπαταλήσετε λοιπόν ζώντας τις ζωές κάποιων άλλων. Μην αιχμαλωτιστείτε από το δόγμα που λέει να ζείτε σύμφωνα με το τι νομίζουν οι άλλοι. Μην αφήνετε τη γνώμη των άλλων να πνίξει την εσωτερική σας φωνή. Και το σημαντικότερο, να έχετε το θάρρος να ακούτε την καρδιά και τη διαίσθησή σας. Με κάποιον περίεργο τρόπο, ξέρουν αυτό που θέλετε στην πραγματικότητα να γίνετε. Όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα».
