Το κολλαγόνο είναι μια βασική δομική πρωτεΐνη, που ενισχύει τους συνδετικούς ιστούς στο σώμα. Περιέχει συγκεκριμένα αμινοξέα και είναι αυτό που «κρατά ενωμένο» το σώμα μας.
Με άλλα λόγια, διατηρεί τους ιστούς, τους συγκρατεί μεταξύ τους και προσδίδει ελαστικότητα και αντοχή. Είναι υπεύθυνο για τη βελτίωση του δέρματος και την αποκατάσταση των μυών, από τυχόν τραυματισμούς. Αποτελεί, περίπου, το 30% των συνολικών πρωτεϊνών του σώματος μας και το συναντάμε ως βασικό συστατικό σε καλλυντικά και συμπληρώματα διατροφής.
Το κολλαγόνο εμφανίζεται στη φύση αποκλειστικά στα θηλαστικά, και συγκεκριμένα στη σάρκα, στα οστά και στους συνδετικούς ιστούς τους. Η σύνθεση του περιλαμβάνει αμινοξέα, όπως η γλυκίνη, η προλίνη, η υδροξυπρολίνη και η αργινίνη. Συμβάλλει στη σταθερότητα και στην συνεχή αναγέννηση των κυττάρων του δέρματος και έχει εξέχουσα σημασία για την ελαστικότητά του και την νεανική του εμφάνιση.
Ενισχύει, ακόμη, την σύνδεση μεταξύ των αρθρώσεων και χαρίζει ενδυνάμωση στους τένοντες. Θωρακίζει τα οστά, και σε συνδυασμό με τα ιόντα του ασβεστίου, τα βοηθά να αντέξουν το σωματικό βάρος. Κυρίαρχο συστατικό όλων αυτών των ινωδών ιστών είναι η υψηλή περιεκτικότητά τους σε πρωτεϊνες, με πιο άφθονη, το κολλαγόνο.
Έλλειψη Κολλαγόνου
Δυστυχώς, ο χρόνος δεν είναι ο καλύτερος σύμμαχός μας και σταδιακά η παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης επιβραδύνονται. Αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στην δύναμη που έχουν οι κυτταρικές δομές, με αποτέλεσμα οι ιστοί να γίνονται πιο επηρρεπείς σε βλάβες και τραυματισμούς. Το δέρμα γίνεται λεπτότερο, πιο εύθραυστο, με περισσότερες ρυτίδες, και τα μαλλιά χάνουν το χρώμα και τη λάμψη τους. Οι αρθρώσεις παύουν να είναι ευέλικτες και γίνονται πιο δύσκαμπτες, ενώ οι τένοντες και οι σύνδεσμοι δεν είναι πια τόσο ελαστικοί. Η ποιότητα των οστών πλήττεται σημαντικά και καθίστανται ανήμπορα να διαχειριστούν το σωματικό βάρος.
Μειωμένα επίπεδα κολλαγόνου
Όπως αναφέραμε, με την πάροδο των ετών, η παραγωγή κολλαγόνου σταδιακά μειώνεται φυσικά. Ωστόσο, ο άνθρωπος τείνει και μόνος του να επιβαρύνει αυτή τη μείωση, εξαιτίας μιας σειράς εξωτερικών παραγόντων. Η συχνή έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, η κακή διατροφή, το κάπνισμα, η υπερβολική άσκηση, αλλά και η απουσία της, καθώς και η εμμηνόπαυση είναι μόνο μερικές απο τις περιπτώσεις, που επιφορτώνουν τον οργανισμό. Έτσι, οι ινοβλάστες, υπεύθυνοι για την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης, αδρανούν. Η ποσότητα των δομικών υλικών δεν επαρκεί για την σύνθεση πρωτεϊνικών μορίων και οι ινώδεις ιστοί χάνουν την λειτουργικότητά τους.
Κολλαγόνο ως συμπλήρωμα
Με την πάροδο του χρόνου, η παραγωγή κολλαγόνου μειώνεται σε όλα τα θηλαστικά της φύσης, και η ποσότητα που απομένει, δεν επαρκεί για να καλύψει όλα τα οργανικά συστήματα που το έχουν ανάγκη. Το ίδιο, βεβαίως, συμβαίνει και στον άνθρωπο, ο οποίος αναζητά εναλλακτικές πηγές κολλαγόνου, εφόσον δεν μπορεί να το λάβει άμεσα από καμία τροφή.
Η πρώτη ύλη για την εκχύλιση μιας νέας ποσότητας κολλαγόνου είναι οι συνδετικοί ιστοί, η σάρκα και τα οστά ζώων, όπως τα βοοειδή, τα πουλερικά και τα ψάρια και επεξεργάζεται με υδρόλυση. Στο υδρολυμένο κολλαγόνο, η πρωτεϊνη βρίσκεται σε αλυσίδες αμινοξέων, τα οποία απορροφούνται πιο εύκολα και γρήγορα από τον οργανισμό. Με απλά λόγια, ο οργανισμός χρησιμοποιεί αυτά τα στοιχεία, προκειμένου να παράγει νέο κολλαγόνο. Το υδρολυμένο κολλαγόνο συναντάται σε πόσιμη μορφή, σε ζελατίνη, σε σκόνη και σε κάψουλες. Συνδυάζεται και με εμφυτεύματα υαλουρονικού οξέος για να επιταχυνθεί η δράση του. Απευθύνεται σε άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα έλλειψης κολλαγόνου, αλλά και σε άτομα που θέλουν να βελτιώσουν την επιδερμίδα τους.
Πως το χρησιμοποιούμε
Η λήψη κολλαγόνου μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. Είτε επιφανειακά, με την εφαρμογή κάποιας κρέμας στην επιδερμίδα, είτε εσωτερικά, μέσω της πρόσληψης κάποιου συμπληρώματος. Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι ότι η κρέμα δρα κυρίως στις επιφανειακές στοιβάδες του δέρματος, χωρίς να εισχωρεί σε βαθύτερα στρώματα. Αντίθετα, η λήψη συμπληρωμάτων ξεκινάει την ενδυνάμωση από μέσα προς τα έξω, έχοντας βαθύτερα και εντατικότερα αποτελέσματα. Και οι δύο τρόποι αποτελούν μεθόδους αντιγήρανσης, με τη δεύτερη να έχει πιο μακροχρόνια αποτελέσματα.
Ωστόσο πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και με τους δύο τρόπους, καθώς η επιστημονική κοινότητα αμφισβητεί, πλέον, με αποδείξεις τα οφέλη του στον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτό που ουσιαστικά ισχυρίζονται οι επιστήμονες είναι, ότι το υγρό πόσιμο κολλαγόνο είναι απλά άλλη μια διατροφική πηγή πρωτεϊνών. Οι εκπληκτικές ιδιότητες που διαφημίζονται είναι αυτές που αντιστοιχούν στο κολλαγόνο που κατασκευάζει ο οργανισμός μας και όχι σε αυτό που πίνουμε, αφού όταν το λαμβάνουμε ως συμπλήρωμα, ο οργανισμός το μεταβολίζει, με συνέπεια να μην μένει να κυκλοφορεί αυτούσιο στο σώμα μας, ούτε και κάθεται μέσα στις αρθρώσεις και τους ιστούς.
Οφέλη
Παρόλα αυτά, η λήψη συμπληρώματος κολλαγόνου μπορεί να δράσει ευεργετικά στον οργανισμό και να φέρει κάποια αξιόλογα αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα:
- Συμβάλλει στην μείωση των ρυτίδων και στην τόνωση του δέρματος.
- Προάγει την πυκνότητα των ινοβλαστών και των οστεοβλαστών
- Ενδυναμώνει τους μύες και τις αρθρώσεις.
- Ενισχύει τα τοιχώματα των αρτηριών και συντελεί στην ανοικοδόμηση των οργάνων.
- Τονώνει τα μαλλιά και δυναμώνει τα νύχια.
- Βελτιώνει χρόνια προβλήματα υγείας π.χ. οστεοπόρωση, αρθρίτιδα, δερματικά προβλήματα
- Αναζωογονεί και προσφέρει ευκαμψία.
- Μειώνει το αίσθημα κόπωσης και χαρίζει ενέργεια.
Προφυλάξεις
Αν και το κολλαγόνο έχει πολλαπλές ευεργετικές ιδιότητες για τον άνθρωπο, υπάρχουν μερικές κατηγορίες στις οποίες θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί. Για την ασφαλή χρήση του, προτείνεται η αποφυγή λήψης του από άτομα με νεφρική ανεπάρκεια ή ηπατικές παθήσεις, καθώς και από εγκύους και θηλάζουσες.
Επιπλέον, να υπογραμμίσουμε ότι κανένα συμπλήρωμα διατροφής δεν υποκαθιστά μια ισορροπημένη διατροφή και δεν προορίζεται για πρόληψη και αγωγή. Για περισσότερες πληροφορίες συμβουλευτείτε τον ιατρό σας.
