Τέλος εορτών του Δεκαπενταύγουστου και η Εβδομάδα που πέρασε, σημαίνει τουλάχιστον για τα Ελληνικά τεκταινόμενα και την τελευταία εβδομάδα των διακοπών, για το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων. Αναμένουμε φυσικά τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης από την Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου έως και την Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου και τις πολυαναμενόμενες εξαγγελίες του Πρωθυπουργού και της Κυβέρνησης.
Αναμένονται ανακοινώσεις για φορολογικές ανάσες στη «μεσαία τάξη», τους εκμισθωτές ακινήτων ή όποια άλλη έκπληξη επιφυλάσσει το οικονομικό επιτελείο. Σημαντική θέση στις ανακοινώσεις θα έχει το πολυσυζητηθέν «λευκό μητρώο», στην προσπάθεια της φορολογικής συμμόρφωσης.
Το προτεινόμενο πακέτο περιλαμβάνει, με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, οκτώ μέτρα (άμεσες επιστροφές φόρων εντός ημερών, έκπτωση για εφάπαξ καταβολή, αυτόματη έκδοση φορολογικής ενημερότητας, μειωμένα/μηδενικά επιτόκια ρυθμίσεων, αυξημένο ακατάσχετο σε επαγγελματικούς λογαριασμούς, ταχύτερες επιστροφές ΦΠΑ, ευνοϊκή μεταχείριση στο myDATA και διευκολύνσεις τραπεζικής χρηματοδότησης). Το βασικό περιεχόμενο του πακέτου έχει αναφερθεί σε πρόσφατα δημοσιεύματα ειδησεογραφίας.
Από θεωρητική σκοπιά, τα μέτρα αυτά συνδυάζουν στοιχεία «θετικής ενίσχυσης» και μείωσης διοικητικών τριβών, δύο στρατηγικές που στη διεθνή βιβλιογραφία έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές για την αύξηση της συμμόρφωσης. Η άμεση επιστροφή φόρου και η επιβράβευση της εφάπαξ καταβολής μειώνουν το κόστος συμμόρφωσης και βελτιώνουν τη ρευστότητα των νοικοκυριών και επιχειρήσεων, ενώ η αυτοματοποιημένη φορολογική ενημερότητα περιορίζει καθυστερήσεις σε συναλλαγές (διαγωνισμοί, επιδοτήσεις) που συχνά αποτελούν εμπόδιο στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
Η πρακτική εφαρμογή όμως απαιτεί τεκμηριωμένα κριτήρια ένταξης στο «λευκό μητρώο» και επαρκή τεχνολογική υποδομή της φορολογικής διοίκησης. Σχετικές διαδικτυακές υπηρεσίες έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας και οι οδηγίες της ΑΑΔΕ υποδεικνύουν ότι η αυτοματοποίηση είναι τεχνικά εφικτή, υπό προϋποθέσεις ελέγχου ποιότητας των δεδομένων.
Στην πράξη, το όφελος για τον κρατικό προϋπολογισμό εξαρτάται από τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας: η ανταμοιβή συνεπών φορολογουμένων πρέπει να υπερκαλύπτει το διοικητικό κόστος υλοποίησης και τον δυνητικό κίνδυνο ενίσχυσης «ηθικού κινδύνου» (moral hazard) αν η πολιτική γίνει υπερβολικά γενναιόδωρη. Σημειωτέον ότι η ΑΑΔΕ καταγράφει υψηλό απόθεμα ληξιπρόθεσμων οφειλών (περί τα 110 δισ. ευρώ) και ότι μόνο τμήμα αυτών θεωρείται εισπράξιμο —παράμετρος κρίσιμη για τη στόχευση των μέτρων. Η αποτελεσματική στόχευση (π.χ. προτεραιοποίηση μικρών οφειλών, προστασία βιώσιμων επιχειρήσεων) μπορεί να αυξήσει τα καθαρά έσοδα μέσω μείωσης των επισφαλειών.
Νομικά και διοικητικά, οι ρυθμίσεις οφειλών στην Ελλάδα προβλέπονται από το ισχύον πλαίσιο (π.χ. ν.4152/2013 και μεταγενέστερες τροποποιήσεις) που θέτει όρια δόσεων και ελάχιστες δόσεις (π.χ. 30 ευρώ μηνιαίως) και ρυθμίζει την ηλεκτρονική υπαγωγή σε ρυθμίσεις μέσω myAADE. Οποιαδήποτε αλλαγή στα επιτόκια ρυθμίσεων ή στα κριτήρια ακατάσχετου θα πρέπει να εναρμονιστεί με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Η ψηφιοποίηση της τιμολόγησης (myDATA) και οι αποφάσεις σχετικά με την ηλεκτρονική τιμολόγηση καθιστούν δυνατή τη διασταύρωση δεδομένων για την αξιολόγηση της συνέπειας.
Συμπερασματικά, το «λευκό μητρώο» είναι πολιτικά και τεχνικά εφικτό και έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει συμμόρφωση και ρευστότητα, εφόσον συνοδευτεί από σαφή κριτήρια ένταξης, διαφάνεια στην εφαρμογή και συγκριτική αξιολόγηση κόστους-αποτελεσματικότητας. Η επιτυχία εξαρτάται επίσης από την ικανότητα της ΑΑΔΕ να διασταυρώνει ηλεκτρονικά δεδομένα και από την προσεκτική διαχείριση των δημοσιονομικών επιπτώσεων.
Αν και περίοδος διακοπών ακόμα, η «άοκνη» ΑΑΔΕ εργάζεται πυρετωδώς και εκδίδει ενδιαφέρουσες εγκυκλίους διαταγές και αποφάσεις. Ανάμεσά τις, σε αυτές και η Ε2059/07.08.2025. Με βάση τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024) και τις διευκρινίσεις της εγκύκλιου Ε2059/07.08.2025, σύμφωνα με την οποία, οι διαδικαστικές παραβάσεις του άρθρου 53 τιμωρούνται με συγκεκριμένα πρόστιμα.
Η εγκύκλιος Ε2059/2025 παρέχει εφαρμοστικά σχόλια για τις παραβάσεις που αφορούν την μη υποβολή ή την εκπρόθεσμη υποβολή φορολογικών δηλώσεων και δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα, καθώς και για την παράλειψη παροχής στοιχείων στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της ΑΑΔΕ. Η σημασία της ανάλυσης αυτής είναι διττή: αποσαφήνιση της έννοιας των παραβάσεων για τους φορολογούμενους και καθορισμός διαδικασιών εφαρμογής για τη διοίκηση.
Η εγκύκλιος επαναλαμβάνει ότι, κατά κανόνα, για παραβάσεις όπου δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής φόρου ή για δηλώσεις πληροφοριακού χαρακτήρα επιβάλλεται πρόστιμο εκατό (100) ευρώ ανά παράβαση. Σε αντίθεση, όταν ο φορολογούμενος τηρεί απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία και η παράβαση αφορά υποχρεώσεις που σχετίζονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα (πλην φορολογιών κεφαλαίου και δηλώσεων πληροφοριακού χαρακτήρα), τα ποσά είναι αυξημένα: 250 ευρώ για απλογραφικά και 500 ευρώ για διπλογραφικά συστήματα. Επιπλέον, για ειδικές περιπτώσεις —όπως δηλώσεις ΦΠΑ υποχρεωτικής υποβολής σε άλλο κράτος μέλος στο πλαίσιο ειδικών καθεστώτων OSS/IOSS— προβλέπεται πρόστιμο 100 ευρώ στον υποκείμενο ή στον μεσάζοντα, ανεξαρτήτως κατηγορίας βιβλίων.
Εξαιρέσεις και όρια εφαρμογής
Η εγκύκλιος περιγράφει σημαντικές εξαιρέσεις: δεν επιβάλλεται πρόστιμο όταν πρόκειται για οίκοθεν προσδιορισμό ή όταν το επιπλέον ποσό φόρου από τροποποιητική δήλωση δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ (με λεπτομερή εφαρμογή για συνεχείς τροποποιητικές δηλώσεις και άθροισμα ποσών). Η παροχή τέτοιων κανόνων αναδεικνύει την πρόθεση συγκράτησης της διοικητικής αυστηρότητας έναντι μικρών φορολογικών διαφορών.
Επίσης, για πληροφοριακά στοιχεία που δεν σχετίζονται με τον προσδιορισμό του φόρου, η εκπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση εξαιρείται από πρόστιμο (π.χ. διορθώσεις ΑΜΚΑ, αριθμών παροχής ή στοιχεία συμβολαιογράφου). Η διάκριση μεταξύ «πληροφοριακού» και «φορολογικά ουσιώδους» στοιχείου έχει πρακτικές συνέπειες ως προς το διοικητικό κόστος συμμόρφωσης και τον κίνδυνο επιβολής κυρώσεων.
Διαδικαστικά θέματα
Η εγκύκλιος υπενθυμίζει ότι οι πράξεις επιβολής προστίμων εκδίδονται από τον Διοικητή της ΑΑΔΕ ή τα οριζόμενα όργανα και συνιστούν εκτελεστό τίτλο, ενώ τα πρόστιμα καταβάλλονται εφάπαξ εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση της πράξης. Ο χρόνος τέλεσης της παράβασης ταυτίζεται με τον χρόνο υποβολής στην περίπτωση εκπρόθεσμης δήλωσης, ή με τη λήξη της νόμιμης προθεσμίας για την παράλειψη υποβολής. Αυτές οι ρυθμίσεις έχουν άμεση σημασία για τον χρόνο έναρξης της παραγραφής και της απόσβεσης του διοικητικού δικαιώματος.
Μεταβατικές διατάξεις και έναρξη ισχύος
Σημειώνεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 53 ισχύουν από τη δημοσίευση του ν. 5104/2024 (19.04.2024) και για παραβάσεις μετά την ημερομηνία αυτή εφαρμόζονται οι νέοι κανόνες, εκτός από συγκεκριμένες μεταβατικές ρυθμίσεις του προηγούμενου ν. 4987/2022 που εξακολουθούν να ισχύουν κατά το άρθρο 70. Η σαφής χρονολογική τοποθέτηση είναι απαραίτητη για την ορθή νομική αξιολόγηση υποθέσεων που εκτείνονται σε διαστήματα πριν και μετά την παραπάνω ημερομηνία.
Γενικά, η εγκύκλιος Ε2059/2025 παρέχει λειτουργικά εργαλεία για ομοιόμορφη εφαρμογή των διοικητικών προστίμων, μειώνοντας αβεβαιότητα τόσο για την ΑΑΔΕ όσο και για τους φορολογούμενους. Η κλίμακα προστίμων (100/250/500 ευρώ) επιχειρεί να συνδέσει την οικονομική βαρύτητα της παράβασης με το λογιστικό καθεστώς και το είδος της δήλωσης, ενώ οι εξαιρέσεις για μικρές διαφορές ή καθαρά πληροφοριακές διορθώσεις περιορίζουν την ανεπιθύμητη επιβολή κυρώσεων για τυπικά λάθη.
Περαιτέρω, από την Διοίκηση του e-ΕΦΚΑ η «Καταβολή αναδρομικών ποσών σε συνταξιούχους σύμφωνα με τον Ν. 5018/2023»: Η Διοίκηση του e-ΕΦΚΑ ανακοινώνει ότι τη Δευτέρα, 25 Αυγούστου 2025, θα πραγματοποιηθεί η καταβολή αναδρομικών ποσών σύμφωνα με το άρθρο 34 του Ν. 5018/2023, για το χρονικό διάστημα από 1η Ιανουαρίου 2021 έως 31 Μαρτίου 2023 σε 47.055 δικαιούχους συνταξιούχους που λαμβάνουν μέρισμα από τα Μετοχικά Ταμεία Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, για τους οποίους έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία εκκαθάρισης.
Επιπλέον κατά τη διαδικασία εκκαθάρισης προέκυψαν:
· 7.318 περιπτώσεις συνταξιούχων πουέχουν ήδη λάβει αναδρομικά στο αναφερόμενο χρονικό διάστημα και χρήζουν επανελέγχου.
· 17.419 περιπτώσεις συνταξιούχων για τις οποίες το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης είναι μηδενικό, οπότε δεν προκύπτει καταβολή αναδρομικών.
Η Διοίκηση του e-ΕΦΚΑ παραμένει προσηλωμένη στην έγκαιρη και αξιόπιστη καταβολή των συντάξεων και των αναδρομικών ποσών στους δικαιούχους.
Όταν ο Ουμπέρτο Έκο έγραφε την διάσημη φράση του «δεν υπάρχουν ειδήσεις τον Αύγουστο», δεν εννοούσε φυσικά ότι δεν υπάρχουν πραγματικές ειδήσεις. Εννοούσε ότι τον Αύγουστο οι δημοσιογράφοι πάνε διακοπές και επομένως μειώνεται ο όγκος άχρηστων και ανούσιων «πληροφοριών» και «ρεπορτάζ».
Κάπως έτσι λοιπόν τελειώνει και η Εβδομάδα που πέρασε, δεδομένου ότι η Εβδομάδα που έρχεται θα ξαναβρεί σχεδόν όλους μας στις επάλξεις με κύριο θέμα συζήτησης φυσικά τις αναμενόμενες εξαγγελλίες του Πρωθυπουργού στη Δ.Ε.Θ. Πως θα διαμορφωθεί η κλίμακα της παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν. 4172/2013 σχετικά με τη φορολόγηση των μισθωτών, συνταξιούχων και ασκούντων ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, ποιο θα είναι πλέον το ανώτατο όριο πλούτου και με τι συντελεστή θα φορολογείται, δεδομένου ότι το σημερινό οριακό επίπεδο φορολογητέου εισοδήματος των 40.000 ευρώ έχουν καταφέρει να το αγγίζουν πολλοί «βαθύπλουτοι» Έλληνες και σε κάθε περίπτωση απέχει εξαιρετικά από τα άλλα των χωρών τουλάχιστον της Ε.Ε.;
Θα μειωθεί η φορολογία των εισοδημάτων από ακίνητα, θα έχουμε ενδιάμεσο φορολογικό συντελεστή μεταξύ 15% και 35% ή θα συνεχίσουμε στον ίδιο παραλογισμό; Ακούστηκε από «φορείς» πως δεν πρέπει να μειωθεί ο συντελεστής φορολογίας εισοδημάτων από ακίνητα επειδή θα «ανοίξει η όρεξη» των ιδιοκτητών και θα αυξήσουν τα ενοίκια!!! Δεδομένου ότι ο καθένας δικαιούται άποψης επί οικονομικών θεμάτων, να υπενθυμίσουμε πως σε όσες χώρες υπάρχει υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση στα ενοίκια (π.χ. Ηνωμένο Βασίλειο), υπάρχουν και εξωφρενικά μισθώματα, επειδή απλώς οι ιδιοκτήτες μπορούν και μετακυλίουν ένα ποσοστό του φόρου στους ενοικιαστές.
Με αυτές τις σκέψεις σας χαιρετούμε, ευχόμενοι ένα ακόμα πολύ ΚΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ.
e-forologia.gr
