Η εκκλησιά της Πόρτας Παναγιάς πανηγυρίζει και φοράει τα γιορτινά της. Στο βυζαντινό ναό τελείται με ιδιαίτερη λαμπρότητα ο Μέγας Αρχιερατικός Εσπερινός κι ακολουθεί η εμποροπανήγυρη της Πύλης.
Τα παλιότερα χρόνια πλήθος ανθρώπων προσέρχονταν στην εκκλησία για να ανάψει ένα κεράκι στην Παναγιά. Ορεινοί και πεδινοί προσκυνητές κατέκλυζαν τον ιστορικό οικισμό μετακινούμενοι με Βοϊδάμαξες, κάρα, άλογα και πεζοί. Η άνυδρη ποταμιά του Πορταϊκού μετατρέπονταν σε μια απέραντη ζωαγορά. Το λιθόστρωτο καλντερίμι του χωριού γέμιζε από εμπόρους και κάθε λογίς πραματευτάδες, που πουλούσαν τα εμπορεύματα τους πάνω σε ξύλινους πάγκους.
Λάτρεψα αυτό τον τόπο, γιατί πίσω από την αμείλικτη σιωπή και την ερημιά του κρύβεται ένας κόσμος έλξης και γοητείας. Περπατώ τα μονοπάτια της αλλοτινής αίγλης και με συνεπαίρνουν χρώματα βυζαντινά και ευωδιές του εικοσιένα. Οι μυρωδιές του μπαρουτιού και του κρασιού σμίγουν μεθυστικά στους αιθέρες. Κι ένα γλυκό τραγούδι φέρνει ο άνεμος από της Πόρτας τα στενά, που μιλάει για λευτεριά και Καλή Παναγιά.
Το 1881, ανήμερα του πανηγυριού αποχώρησε ο τουρκικός στρατός από τα Τρίκαλα. Κι εδώ στην Πόρτα Παναγιά, στήθηκε γλέντι και χορός γιατί η γιορτή ήταν σπουδαία και διπλή. Στο πανηγύρι του 1884, υπήρξε μεγάλη ζήτηση σε γίδινο βούτυρο, τυρί, μάλλινες κάπες και τσαρούχια. Ζύγωνε το φθινόπωρο κι ο κοσμάκης φρόντιζε να κάνει τις προμήθειες του. Οι χωρικοί ήταν μαζεμένοι σε μεγάλες παρέες, γιατί η ληστεία ήταν σε έξαρση κι ο φόβος μεγάλος. Επιζητούσαν την ασφάλεια τους, κάτω από τα διακριτικά βλέμματα των οπλισμένων χωροφυλάκων.
Όμως, το πανηγύρι της Πόρτας Παναγιάς μας ταξιδεύει στα χρόνια τα βυζαντινά. Τότε που το λαμπρό μοναστήρι γνώρισε στιγμές δόξας. Σύμφωνα με την οθωμανική απογραφή του 1454/55, οι κάτοικοι της Μεγάλης Πόρτας απέδωσαν 100 άσπρα φόρο πανηγυριού στους τρικαλινούς σπαχήδες Μουσταφά και Αλή. Το 1506, ο φόρος για το πανηγύρι έφτασε τα 250 άσπρα. Η εκκλησία είχε κι αυτή τα έσοδα της, όπως μαρτυρούν οι κώδικες της Μονής Δουσίκου. Το 1827 τα έσοδα έφτασαν τα 175 γρόσια.
Από το 1843 και μετά αποκτούσε ετησίως 200 έως 300 γρόσια και απέδιδε 100 γρόσια κάθε χρόνο στους Οθωμανούς φοροεισπράκτορες. Κι όλα αυτά τα στοιχεία φανερώνουν τη μεγάλη ακμή που γνώρισε το πανήγυρι της Πόρτας Παναγιάς. Άλλωστε, αναφέρεται ως ένα από τα αρχαιότερα και σπουδαιότερα της Θεσσαλίας.
