Με αφορμή την συμμετοχή της σε ένα συλλογικό έργο με τίτλο: «ΜΟΝΟΠΡΑΚΤΑ» η Γομφαία Βάσω Παππά, μιλάει στο PyliNews και στον Σάκη Γιώτα…
(Βάσω Παππά)
Η Συνέντευξη
Σ.Γ.: Συμμετέχεις σε ένα συλλογικό έργο, με ένα θεατρικό μονόπρακτο, μαζί με άλλους έξι συγγραφείς. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;
Β.Π.: Η συνεργασία αυτή προέκυψε τελείως αυθόρμητα και αβίαστα θα έλεγα, κατόπιν παρότρυνσης της φίλης Νάντιας Κόλλια. Γνωρίζοντας την ενασχόλησή μου τα τελευταία χρόνια με τον χώρο των εκδόσεων και της επιμέλειας, με προέτρεψε να δοκιμαστώ και στο χώρο του θεάτρου. Δε σας κρύβω ότι στην αρχή ήμουν πολύ επιφυλακτική και διστακτική. Επειδή όμως στη ζωή όλα τα βλέπω ως πρόκληση, το δοκίμασα και αυτή τη στιγμή φτάσαμε να μιλάμε γι’ αυτό το βιβλίο. Ελπίζω ο κόσμος να το αγκαλιάσει, όπως και τα άλλα βιβλία όπου είχα την επιμέλεια και να πάρει κι αυτό το δρόμο του.
Σ.Γ.: Αυτή τη στιγμή παίζεται κάποιο από τα έργα ή πρόκειται να παιχτεί στο άμεσο μέλλον;
Β.Π.: Όχι, ακόμη. Το βιβλίο μόλις βγήκε από το τυπογραφείο. Ευελπιστώ ότι θα γίνει και αυτό κάποια στιγμή… Εμείς πάντως είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις. Εξάλλου ποιος δημιουργός δε θέλει να βλέπει το έργο του να έχει αποδοχή;
Σ.Γ.: Στα περισσότερα μονόπρακτα θίγονται σημερινά κοινωνικά προβλήματα, μάλιστα με μια σοσιαλίζουσα οπτική. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έμμεσα γίνεται κριτική στην αστική οικογένεια και κατ’ επέκταση στο κυρίαρχο κοινωνικοοικονομικό μοντέλο;
Β.Π.: Θα συμφωνήσω με την άποψή σου. Και ο συγγραφέας είναι μέλος αυτής της κοινωνίας που ζούμε, οπότε δεν είναι δυνατόν να μένει ανεπηρέαστος από όλα αυτά που συμβαίνουν δίπλα του… Δεν μπορεί να ζει μόνο για τον εαυτό του… Αυτό που εισέπραξα προσωπικά, όταν άρχισαν να έρχονται τα κείμενα στα χέρια μου, είναι ότι οι συγγραφείς των κειμένων βλέπουν με συμπόνια και αφουγκράζονται κάθε ξένο πόνο. Η καρδιά τους είναι ένας ισχυρός δέκτης που συλλαμβάνει κάθε ήχο που έρχεται από την ανθρώπινη δυστυχία, από το θρήνο της οδύνης των συνανθρώπων μας. Αν μπούμε όλοι μας σ’ αυτή τη λογική, θα έχουμε ήρεμη τη συνείδησή μας. Και πάντα μια ήσυχη συνείδηση είναι το πιο αναπαυτικό προσκεφάλι στη ζωή… Αλλά ποιος νοιάζεται πλέον γι’ αυτά; Γι’ αυτό φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν αυτογνωσία. Η αυτογνωσία συντελεί στην ηθικοποίηση του ανθρώπου.
Σ.Γ.: Συμμετέχεις με το θεατρικό μονόπρακτο που έχει τίτλο «Κιρνάμενον μέλιτι» και θίγεις το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας. Πιστεύεις ότι είναι ένα γενικευμένο φαινόμενο που αποσιωπάται απ’ την υπόλοιπη κοινωνία ή απλώς πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά;
Πράγματι, το δικό μου μονόπρακτο, εστιάζει στο φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας. Δεν πιστεύω ούτε ότι είναι ένα γενικευμένο φαινόμενο, ούτε από την άλλη ότι πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά. Σύμφωνα με τις έρευνες που έχουν γίνει, το 1/3 των ανδρών ασκεί βία τόσο στις γυναίκες όσο και στα παιδιά τους. Από την άλλη, ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών που υφίσταται βία, ξεσπά στα παιδιά, είτε γιατί θέλουν να αποδείξουν ότι έχουν κι αυτές εξουσία, είτε γιατί κατ’ αυτό τον τρόπο εκτονώνουν το θυμό τους. Ως συνήθως η βία γεννά βία. Προσωπικά πιστεύω ότι υπάρχει μεγάλη νοσηρότητα στην ελληνική οικογένεια, η οποία σπάνια βγαίνει προς τα έξω. Δυστυχώς, η κακοποίηση εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να αποτελεί ταμπού και να καλύπτεται από ένα πυκνό πέπλο σιωπής και μυστηρίου στην κοινωνία μας. Τα πιο πολλά περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας δεν καταγγέλλονται. Αυτός είναι και ο στόχος μου μέσα από αυτό το μονόπρακτο. Να υψώσω μια φωνή διαμαρτυρίας και να περάσω σε όλους το μήνυμα, σε άνδρες και γυναίκες, ότι εάν δουν κάποιον να κακοποιείται να αντιδρούν, να μην μείνουν θεατές αλλά να παλέψουν την αδιαφορία, που τόσο χαρακτηρίζει την εποχή μας. Όσο κακοποιούνται οι άνθρωποι, και δη γυναίκες και παιδιά, δεν μπορεί να γίνεται λόγος για πολιτισμό και αξίες.
Σ.Γ.: Η κρίση που ζούμε πόσο πιστεύεις ότι έχει επηρεάσει τον ψυχισμό των ανθρώπων;
Β.Π.: Yπήρχε περίπτωση να μην τον επηρεάσει; Ως γνωστόν, η ελληνική κοινωνία μέχρι πριν λίγα χρόνια είχε μια ροπή προς τον ευδαιμονισμό και τη ματαιοδοξία, αρνούμενη τις ηθικές αρχές της, αφού, όπως όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά, το χρήμα θρέφει έναν υπερφίαλο εγωισμό. Από εκεί, λοιπόν, που οι περισσότεροι ζούσαν μέσα στην ευμάρεια και τον υπερκαταναλωτισμό, από τη μια στιγμή στην άλλη, άρχισαν να βλέπουν όλες αυτές τις ανέσεις να εξανεμίζονται και να δημιουργείται ένα αίσθημα ανασφάλειας. Η ζωή πολλών συνανθρώπων μας επομένως, άρχισε να γίνεται προβληματική, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να μην μπορούν να διαχειριστούν τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν και να οδηγηθούν ακόμη και στην αυτοκτονία. Χρειάζονται τεράστια ψυχικά αποθέματα για να μπορέσει ένας άνθρωπος να αντέξει όλες αυτές τις συνέπειες και δυστυχώς πολλοί δεν ήταν προετοιμασμένοι γι’ αυτό.
Σ.Γ.: Απ’ όσο ξέρω έχουν δημοσιευθεί και άλλα λογοτεχνικά έργα σου. Μπορείς να μας τα αναφέρεις;
Β.Π.: Εκτός από την προσωπική μου ποιητική συλλογή «Αντίσταση στο ετοιμόρροπον» που εκδόθηκε το 2015, έχω συμμετάσχει σε αρκετές άλλες ανθολογίες και σε κάποιες από αυτές είχα και την επιμέλεια, όπως, το 2012 εκδόθηκε η ανθολογία ποίησης και πεζού λόγου, Αφιέρωμα στον ποιητή-ακαδημαϊκό Νικηφόρο Βρεττάκο, το 2013, η ανθολογία, Αφιέρωμα στον Κ.Π. Καβάφη, με αφορμή τα 150 χρόνια από τη γέννησή του, το 2014 η ανθολογία «Εις Σε Ανατίθημι. Απόπειρα θρησκευτικής ποίησης», το 2015 η ανθολογία «Άνθρωπος και Περιβάλλον. Αφιέρωμα στον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ Βαρθολομαίο Α΄» κ.ά. Πέρα από το λογοτεχνικό έργο όμως υπάρχει και το αμιγώς ερευνητικό.
Σ.Γ.: Ποιες είναι οι λογοτεχνικές σου επιρροές; Υπάρχουν κάποιοι αγαπημένοι συγγραφείς ή ένα συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος;
Β.Π.: Η ποίηση είναι αυτή που μιλάει απευθείας στην ψυχή μου. Τα τελευταία χρόνια σταμάτησα να διαβάζω μυθιστορήματα, εκτός από αυτά που μου αποστέλλονται από διάφορους λογοτέχνες για να βοηθηθώ στο πλαίσιο μιας συνέντευξης που ετοιμάζω. Η ποίηση έχει άλλη δύναμη εκφραστική και γλαφυρότητα. Με γοητεύει… Και στην Ελλάδα έχουμε πολύ καλούς ποιητές, Σολωμός, Καβάφης, Βρεττάκος, Λειβαδίτης, από τους αγαπημένους μου. Από όλους αυτούς έχω δανειστεί εικόνες, δύναμη, έκφραση, πλοκή.
Σ.Γ.: Ποια είναι η συμβολή της τέχνης στη ζωή μας;
Β.Π.: Με μια λέξη, τεράστια. Πλαταίνουν οι ορίζοντές μας, ξυπνά το ενδιαφέρον μας και την προσοχή μας και κεντρίζει την περιέργεια, η οποία συχνά μας οδηγεί στη μάθηση. Το θέατρο, ο κινηματογράφος, η μουσική, η ζωγραφική επιδρούν στην αισθητική μας αντίληψη, στη σκέψη μας, στο ήθος μας, στη συμπεριφορά μας και, κυρίως στο χαρακτήρα μας, ο οποίος συχνά διαπλάθεται σύμφωνα με τις αξίες που προβάλλουν.
Σ.Γ.: Ποιες είναι οι αναμνήσεις των παιδικών σου χρόνων; Νοσταλγείς κάτι ιδιαίτερα απ’ τη ζωή σου στο χωριό;
Β.Π.: Αναμνήσεις υπάρχουν πολλές από την αγροτική ζωή, όταν από την παιδική ηλικία ακολουθούσαμε τους γονείς μας στα κτήματα, από τα παιχνίδια με τα γειτονόπουλα τους καλοκαιρινούς μήνες, τους απογευματινούς περιπάτους το καλοκαίρι με την αδερφή μου και τις φίλες μας στους δρόμους του χωριού. Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημά σου, δεν θα έλεγα ότι νοσταλγώ κάτι ιδιαίτερα. Φύσει και θέσει, έμαθα στη ζωή μου να κοιτάζω μπροστά και να προχωράω. Δε θέλω να μένω δέσμια ενός παρελθόντος που έφυγε ανεπιστρεπτί!
