Το κούρεμα των αιγοπροβάτων είναι απαραίτητο για την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης και τυχόν μολύνσεις από τσιμπούρια ή ψείρες. Η διαδικασία της κουράς, συνιστάται να γίνεται πρωινές ώρες, όταν επικρατεί καλοκαιρία. Οι κτηνοτρόφοι πρέπει να μεταχειρίζονται τα ζώα με ήρεμες κινήσεις και να τα προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία και το κρύο, αφού κουρευτούν.
Μετέπειτα το ανεπεξέργαστο μαλλί πωλείται σε τιμές 0,1 – 0,3 ευρώ ανά κιλό, σε εμπόρους ή απ’ ευθείας, σε εργοστάσια κυρίως στο εξωτερικό.
Η σημασία της κουράς στην Ελλάδα
Το κούρεμα των αιγοπροβάτων δεν αποτελεί μια ακόμα τυπική διαδικασία για τα κοπάδια και τον κτηνοτρόφο, αλλά αντίθετα αποτελεί έθιμο στις περισσότερες περιοχές της χώρας.
Το έθιμο αυτό, εκτός της διαχρονικής του πολιτιστικής σημασίας, θεωρείται επιβεβλημένο και για την καλή υγεία των ζώων, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί μια ακόμα πηγή εσόδων για τον παραγωγό, έστω κι αν τα χρήματα που εισπράττει κάθε φορά είναι πολύ λίγα.
Χαρίζει ευζωία αλλά χρειάζεται προσοχή την πρώτη φορά
Ως διαδικασία, η κουρά των αιγοπροβάτων είναι ανώδυνη για τα πρόβατα, ενώ θεωρείται πως τους χαρίζει ευζωία. Μάλιστα, οι ειδικοί συνιστούν να γίνεται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, αναλόγως της φυλής του ζώου, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι μολύνσεις από εξωπαράσιτα (τσιμπούρια, ψείρες).
Παράλληλα, συνιστούν στους κτηνοτρόφους να αφαιρούν το πολύ μαλλί, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, για να μην καταπονούνται τα αιγοπρόβατα από την αυξημένη θερμοκρασία, που οδηγεί εν τέλει σε μείωση της παραγωγικότητάς του.
Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η διαδικασία της κουράς ενδέχεται να προκαλέσει στρες σε νεαρά ζώα, τα οποία δεν έχουν κουρευτεί ξανά.
Πότε θα πρέπει να γίνεται
Το κούρεμα γίνεται κατά κανόνα στο τέλος της άνοιξης ή τις αρχές του καλοκαιριού, αρχικά με το «κολοκούρεμα» με αφαίρεση μαλλιού από λαιμό, κοιλιά και γύρω από την ουρά, και στη συνέχεια με την κουρά του υπόλοιπου μαλλιού, ανάλογα πάντα με τον τύπο της κτηνοτροφίας που ασκείται, δηλαδή αν είναι μετακινούμενη ή ενσταυλισμένη.
Στα μετακινούμενα για παράδειγμα αιγοπρόβατα πρέπει να γίνεται νωρίτερα και ένα με ενάμιση μήνα πριν τις οχείες και την αναχώρηση για τα θέρετρα, ενώ αφήνεται μαλλί στη ράχη για να προστατεύονται από τις καιρικές συνθήκες.
Σε κάθε περίπτωση επιβάλλεται να γίνεται πάντοτε κατά τις πρωινές ώρες, τις ημέρες που δεν βρέχει ή φυσάει και η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι ήπια.
Παράλληλα, ο χώρος στον οποίο γίνεται το κούρεμα θα πρέπει να είναι καθαρός και στεγνός και να καθαρίζεται μετά το κούρεμα του κάθε ζώου, εάν αυτό κοπρίζει, έτσι ώστε να μη λερωθεί το καθαρό μαλλί.
Μεταχείριση των ζώων
Κατά τη διαδικασία της κουράς, οι κουρευτές, που συνήθως είναι οι ίδιοι οι παραγωγοί, θα πρέπει να είναι έμπειροι και να μεταχειρίζονται τα ζώα, με γρήγορες, αλλά και ήπιες, κινήσεις ή λαβές, έτσι ώστε να μην προκαλείται στρες στα ζώα.
Πριν το κούρεμα, συνιστάται το κοπάδι να εκτίθεται στον ήλιο, καθώς έτσι εκκρίνεται ένα έλαιο από τους πόρους της τρίχας, το οποίο βοηθά στην καλή λειτουργία των ψαλιδιών ή των κουρευτικών μηχανών. Διαφορετικά χρησιμοποιούνται λιπαντικά. Ακόμα, έξι ώρες πριν το κούρεμα τα ζώα δεν θα πρέπει να καταναλώνουν τροφή, καθώς όταν τρώνε στρεσάρονται πιο εύκολα.
Μετά το κούρεμα, τις πρώτες 10-15 ημέρες, οι κτηνοτρόφοι θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση των ζώων σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Οι ειδικοί συστήνουν να αποφεύγεται η έκθεση των ζώων κατά τις θερμές ώρες της ημέρας (καλοκαίρι), στην ηλιακή ακτινοβολία, καθώς επίσης και η διανυκτέρευση τις ψυχρές βραδινές ώρες στην ύπαιθρο. Έτσι, αποφεύγονται οι δερματικές παθήσεις, οι οποίες μπορεί να οφείλονται στην έκθεση στον ήλιο, αλά και η μείωση των αποδόσεων των ζώων λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών που επικρατούν τις βραδινές ώρες.
Πώς γίνεται η επεξεργασία του μαλλιού
Η επεξεργασία του μαλλιού που προκύπτει από την κουρά είναι βιομηχανοποιημένη και γίνεται σε εργοστάσια επεξεργασίας (εριοπλυντήρια).
Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή υπάρχουν μόνο δύο τέτοιες μονάδες. Η μία ανήκει στην Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Τρικάλων και βρίσκεται στη Μεγάρχη Τρικάλων. Η μονάδα αυτή έχει δυναμικότητα 5.000 τόνων πλυμένου μαλλιού το χρόνο. Η δεύτερη μονάδα είναι καθαρά ιδιωτική και βρίσκεται στα Μελίσσια Αιγίου.
Σημειωτέον ότι η διαδικασία που ακολουθείται κατά την επεξεργασία του μαλλιού περιλαμβάνει αρχικά τη διαλογή του, ανάλογα με το χρώμα και την ποιότητά του. Στη συνέχεια πρέπει αυτό να «τιναχθεί», για να φύγουν οι ξένες ύλες, οι οποίες μειώνουν την ποιότητά του και εν συνεχεία να μπει στο πλυντήριο. Αφότου πλυθεί, στεγνώνει και συσκευάζεται σε μπάλες.
Ποιοι αγοράζουν και εμπορεύονται το μαλλί
Το ανεπεξέργαστο μαλλί στην Ελλάδα αγοράζουν από τους κτηνοτρόφους έμποροι, οι οποίοι το μεταπωλούν σε εργοστάσια επεξεργασίας (εριοπλυντήρια), είτε το επεξεργάζονται από μόνοι τους και το πωλούν απευθείας στο εξωτερικό.
Σε μερικές περιοχές της χώρας έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, μια μερίδα κτηνοτρόφων να μαζεύει το μαλλί από τους παραγωγούς της περιοχής και στη συνέχεια να το πουλά μαζικά σε έμπορους.
Άλλοι πάλι κτηνοτρόφοι το πετούν καθώς θεωρούν ότι δεν τους συμφέρει να το πουλήσουν.
Οι τιμές, στις οποίες αγοράζουν οι έμποροι το ανεπεξέργαστο μαλλί από τους παραγωγούς είναι χαμηλές και πέρυσι κυμαίνονταν μεταξύ 10 και 30 λεπτών το κιλό, ανάλογα και με την ποσότητα του μαλλιού, κάθε φορά, δηλαδή όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα, τόσο ανεβαίνει η τιμή.
Περίπου το 90% του επεξεργασμένου μαλλιού πωλείται σε αγορές του εξωτερικού σε τιμές από 0,5 – 1,9 ευρώ ανά κιλό.
Ελληνικό μαλλί αγοράζουν ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, η Ιταλία και το Βέλγιο, αλλά και Ασιατικές, όπως η Κίνα, η Τουρκία και η Ινδία. Η Τουρκία και η Ινδία, προτιμούν να αγοράζουν κυρίως ανεπεξέργαστο μαλλί σε χαμηλότερες τιμές.
agrotypos.gr
