Δηλητηρίαση σκύλου: Συμπτώματα και αντιμετώπιση

Αναμφίβολα, από όλο το ζωικό βασίλειο, ο πιο πιστός φίλος του ανθρώπου, είναι ο σκύλος. Αυτός ο τετράποδος μικρούλης, συντροφεύει τον άνθρωπο σε κάθε δυσκολία, αλλά και στη χαρά του, χωρίς να ζητάει ανταλλάγματα, αφού η συναισθηματική του νοημοσύνη σε σχέση με τα υπόλοιπα ζώα είναι αρκετά ανεπτυγμένη.

Δυστυχώς, πολλοί έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με την κατάσταση της δηλητηρίασης του ζώου τους, από κακόβουλη ενέργεια, και σε πολλές περιπτώσεις, η κατάληξη ήταν μοιραία. Τι είναι όμως η δηλητηρίαση σκύλου και πώς μπορούμε να προφυλάξουμε το ζωάκι μας από αυτό;

Η δηλητηρίαση σκύλου, είναι πλέον ένα έντονο φαινόμενο και στην χώρα μας. Δεν είναι λίγοι αυτοί που χρησιμοποιούν »φόλες», προκειμένου να απαλλαγούν από τη θέα ενός αδέσποτου ή ενοχλητικού κατοικίδιου. Φόλα, ονομάζεται οποιαδήποτε ουσία είναι επιβλαβής για τον οργανισμό του σκύλου και χρησιμοποιείται με δόλιο σκοπό για τη θανάτωση του. Το κατοικίδιο μπορεί να την καταπιεί, να την εισπνεύσει ή να την απορροφήσει το σώμα του. Συνήθως »κρύβεται»σε τροφές, όπως ένα κομμάτι κρέας, λουκάνικο, κιμάς ή ψωμί. Οι επιδράσεις της δηλητηρίασης διαφέρουν από ζώο σε ζώο και ποικίλουν ανάλογα με το είδος της τοξικής ουσίας που χρησιμοποιήθηκε. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι μια βραχυπρόθεσμη ασθένεια έως και εγκεφαλική βλάβη, κώμα και θάνατο. Ανάλογα με την τοξικότητα του »δολώματος», η φόλα διακρίνεται σε τρεις τύπους:

• Βασισμένη σε οργανοφωσφορικά
• Βασισμένη σε αντιπηκτικά
• Μηχανικά τραύματα

Δηλητηρίαση σκύλου από οργανοφωσφορικά

Δεν είναι λίγα τα προϊόντα που διατίθενται στο εμπόριο για την καταπολέμηση ψύλλων και  τσιμπουριών που προσκολλούνται στους σκύλους. Όμως, αυτά τα προϊόντα μπορούν εύκολα να γίνουν αιτία θανάτου όταν το κατοικίδιο τα καταναλώσει. Τα οργανοφωσφορικά είναι δραστικές ουσίες που περιέχονται σε εντομοκτόνα, ζιζανοκτόνα, περιλαίμια ή άλλα προϊόντα εξάλειψης ψύλλων και τσιμπουριών. Παρόλο που θεωρούνται ασφαλή, η υπερβολική και η συχνή χρήση τους, μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για την υγεία ενός ζώου. Καθώς, μπορούν να απορροφηθούν μέσω του δέρματος, του αναπνευστικού συστήματος ή του γαστρεντερικού σωλήνα και να επηρεάσουν το νευρικό σύστημα του κατοικιδίου.

Αιτίες

Η δηλητηρίαση σκύλου από οργανοφωσφορικά εκδηλώνεται ύστερα από:

• Συχνή και υπερβολική έκθεση του σκύλου στα τοξικά του εντομοκτόνου.
• Χρήση πολλαπλών εντομοκτόνων
• Σκόπιμη χρήση προκειμένου να επέλθει ο θάνατος του ζώου.

Συμπτώματα

Πολλές φορές τα σκυλιά, ενώ έχουν εκτεθεί σε αυτού του είδους τις τοξικές ουσίες, ενδέχεται να μην εμφανίσουν συμπτώματα, ωστόσο θα υπάρξουν κάποιες ενδείξεις, όπως αδυναμία, συχνοουρία ή έντονη ανησυχία, που θα φανερώσουν πως το κατοικίδιο δεν είναι καλά. Τότε, πρέπει να απευθυνθείτε στον κτηνίατρο το συντομότερο δυνατό. Τα συμπτώματα δηλητηρίασης είναι εμφανή και περιλαμβάνουν:

• Ανορεξία
• Βραδυκαρδία
• Αναπνευστικές δυσκολίες
• Διάρροια
• Διεσταλμένες κόρες
• Εμετό
• Επιληπτικές κρίσεις
• Κοιλιακό άλγος
• Κράμπες στο στομάχι
• Κώμα
• Μυική αδυναμία
• Μυϊκούς σπασμούς
• Μούδιασμα
• Παράλυση
• Υποθερμία
• Υπερθερμία
• Θάνατο

Διάγνωση

Από τη στιγμή που θα παρατηρηθούν συμπτώματα, πρέπει το κατοικίδιο να εξεταστεί από τον κτηνίατρο το ταχύτερο δυνατό. Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν έλεγχο της μύτης, του στόματος, των αντανακλαστικών, της αρτηριακής πίεσης, του καρδιακού ρυθμού, της αναπνοής και των επιπέδων οξυγόνου. Πιθανότατα να ακολουθήσει ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα, μια γρήγορη και ανώδυνη εξέταση που καταγράφει την ηλεκτρική δραστηριότητα των μυών της καρδιάς του σκύλου.

Επιπλέον, ο κτηνίατρος θα χρειαστεί ένα σύντομο ιστορικό του ζώου, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τα συμπτώματα. Στη συνέχεια, ενδέχεται να διεξαχθούν εξετάσεις ελέγχου των ηπατικών ενζύμων, των επιπέδων της γλυκόζης, αίματος, κοπράνων και ανάλυση ούρων.

Θεραπεία

Το πιο διαδεδομένο αντίδοτο στην δηλητηρίαση σκύλου από εντομοκτόνα και φυτοφάρμακα, είναι οι αμπούλες ατροπίνης και τις χορηγεί μόνον ο κτηνίατρος για την αναστροφή των επιδράσεων των χημικών, στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Αμέσως μετά, ένα ζεστό μπάνιο με ειδικό σαμπουάν, βοηθά στην απομάκρυνση της τοξικής ουσίας από το δέρμα και το τρίχωμα του. Έπειτα, για την αντιμετώπιση της δυσφορίας και την αποκατάσταση των αναπνευστικών προβλημάτων, το κατοικίδιο θα υποβληθεί σε οξυγονοθεραπεία. Στην περίπτωση που ο σκύλος υποφέρει από επιληπτικές κρίσεις, τότε, ενδεχομένως να του χορηγηθούν αντισπασμωδικά φάρμακα, ενώ στην περίπτωση παράλυσης, πιθανόν να χρησιμοποιηθεί πραλιδοξίμη.

Ανάκαμψη

Οι πιθανότητες ανάκαμψης του ζώου εξαρτώνται από την συνολική του υγεία  πριν την κατάποση του δηλητηρίου, από το πόσο θα απορροφηθούν τα οργανοφωσφορικά και πόσο σύντομα θα ξεκινήσει η θεραπεία.

Εάν ο σκύλος είναι υγιής και η θεραπεία ξεκινήσει στις πρώτες 12 ώρες, τότε υπάρχουν πιθανότητες να σωθεί. Αν η θεραπεία καθυστερήσει ή αν απορροφηθεί μεγάλη ποσότητα τοξικών ουσιών, τότε η ανάκαμψη είναι μάλλον μη αναστρέψιμη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχουν πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων που επιλέγουν την ευθανασία, έτσι ώστε το ζώο να αποφύγει τον οδυνηρό και παρατεταμένο θάνατο.

Δηλητηρίαση σκύλου από αντιπηκτικά

Τα αντιπηκτικά αποτελούν την πιο κοινή αιτία δηλητηρίασης ποντικών και αρουραίων. Τα περισσότερα από αυτά περιέχουν χρωστικές, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να τα αναγνωρίζουν εύκολα. Ωστόσο, τα σκυλιά λόγω μειωμένης ικανότητας αντίληψης χρωμάτων, μπορεί να τα μπερδέψουν με ξηρά τροφή.

Όταν οι αντιπηκτικές ουσίες λαμβάνονται από τον σκύλο, εμποδίζουν τη σύνθεση της βιταμίνης Κ, ενός βασικού συστατικού που βοηθά στη σωστή πήξη του αίματος. Εξαιτίας της αδυναμίας του αντιπηκτικού φαρμάκου, να επηρεάσει άμεσα του φυσικούς παράγοντες πήξης του αίματος στον οργανισμό, ενδεχομένως να υπάρξει καθυστέρηση στην εκδήλωση των συμπτωμάτων δηλητηρίασης. Ωστόσο, το τελικό αποτέλεσμα είναι η ανεξέλεγκτη αιμορραγία, η οποία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο.

Αιτίες

Η δηλητηρίαση σκύλου με αντιπηκτικά προκαλείται από:

• Κατάποση δηλητηρίου για τρωκτικά
• Τυχαία κατάποση αντιπηκτικών φαρμάκων

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Λήθαργο
• Εσωτερική αιμορραγία ή θρόμβωση
• Αδυναμία
• Δυσκολία στην αναπνοή (λόγω αιμορραγίας των πνευμόνων)
• Εμετό
• Διάρροια
• Αίμα στα κόπρανα
• Κοιλιακή αιμορραγία
• Αιμορραγία στη μύτη και στα ούλα
• Πρησμένες αρθρώσεις

Διάγνωση

Μόλις αντιληφθείτε ότι ο σκύλος σας κατανάλωσε ποντικοφάρμακο,πρέπει να απευθυνθείτε αμέσως στον κτηνίατρο, ο οποίος θα κάνει τη διάγνωση, αφού εξετάσει λεπτομερώς την κατάσταση του σκύλου. Πιθανόν να παραπέμψει σε εξετάσεις αίματος και ούρων.

Θεραπεία

Βιταμίνη Κ

Ευτυχώς για αυτού του είδους δηλητηρίασης το αντίδοτο είναι η βιταμίνη Κ. Σε πρώτη φάση χορηγείται με ένεση και αφού η κατάσταση του δηλητηριασμένου ζώου σταθεροποιηθεί, τότε η θεραπεία θα συνεχίσει με την κατάποση δισκίων.

Μετάγγιση αίματος

Σε περίπτωση αιμορραγίας, μπορεί να πραγματοποιηθεί μετάγγιση, έτσι ώστε να αναπληρωθεί το αίμα και τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Επιπλέον, η αντιμετώπιση μπορεί να περιλαμβάνει και οξυγονοθεραπεία.

Ξεκούραση

Κατά την διάρκεια των πρώτων επτά ημερών της θεραπείας, ο σκύλος πρέπει να ξεκουράζεται και να έχει περιορισμένη σωματική δραστηριότητα, προκειμένου να επουλωθούν τα τραύματα του.

Ανάκαμψη

Εάν ο σκύλος υποβληθεί σε επιτυχή αγωγή, θα χρειαστεί επανέλεγχος του αίματος για διάστημα μερικών ημερών και κάθε 24 ώρες. Είναι σημαντικό, ο ιδιοκτήτης να παρατηρεί τις κινήσεις του ζώου και τα συμπτώματα του. Τέλος, ο κτηνίατρος θα πρέπει να δώσει σαφείς οδηγίες για τη σωστή φροντίδα.

Μηχανικά τραύματα

Αποτελούν την πιο επώδυνη και θανατηφόρα μέθοδο για τη δηλητηρίαση σκύλου.  Προκαλούν στο ζώο φρικτούς πόνους και εσωτερική αιμορραγία.  Σε αντίθεση με τους προηγούμενους τύπους, για την κατάποση θρυμματισμένων γυαλιών ή  άλλων αιχμηρών αντικειμένων δεν υπάρχει αντίδοτο, συνεπώς ο θάνατος είναι σχεδόν βέβαιος. Παρόλα αυτά, μόλις αντιληφθείτε ότι ο το κατοικίδιο έχει δηλητηριαστεί με αυτόν τον τρόπο, πρέπει να μεταβείτε αμέσως στον κτηνίατρο.

Άλλοι τύποι δηλητηρίων

Εκτός από δηλητηρίαση σκύλου με »φόλες», δεν είναι ασυνήθιστο να προκληθεί από λανθασμένη κατάποση μιας τοξικής ουσία. Το γεγονός ότι πολλές ουσίες θεωρούνται ασφαλείς για εμάς δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να βλάψουν τα αγαπημένα μας κατοικίδια. Τρόφιμα και φάρμακα αποτελούν μερικά από τα πιο επικίνδυνα δηλητήρια και προκαλούν στα ζώα γαστρεντερικά και νευρολογικά προβλήματα, καρδιακή και αναπνευστική δυσχέρεια, κώμα ακόμη και θάνατο. Στην συνέχεια θα αναφέρουμε μερικές από τα πιο επικίνδυνες ουσίες που πρέπει να προσέχουμε ώστε να μην έρθουν ποτέ σε επαφή με τα κατοικίδια μας.

Φάρμακα

Τα φάρμακα μπορεί να είναι ευεργετικά για τον ανθρώπινο οργανισμό, ωστόσο μπορούν να έχουν αντίθετα αποτελέσματα για τους τετράποδους φίλους μας. Ακόμη και μια μικρή δόση είναι αρκετή για να προκαλέσει θάνατο στο ζώο. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα και επιβλαβή φάρμακα-δηλητήριο περιλαμβάνουν:

• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα για την αντιμετώπιση του ανθρώπινου πόνου. Μπορούν να προκαλέσουν έλκος στομάχου, εντερικές διαταραχές ή νεφρική ανεπάρκεια.
• Αντικαταθλιπτικά. Προκαλούν εμετό και σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, σύνδρομο σεροτονίνης. Μια επικίνδυνη κατάσταση που αυξάνει τη θερμοκρασία, τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση, προξενώντας στο ζώο επιληπτικές κρίσεις.
• Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση.

Φάρμακα που διατίθενται δίχως συνταγή γιατρού

Πρόκειται για φάρμακα που περιέχουν ουσίες, όπως η ακεταμινοφαίνη, ιβουπροφαίνη και ναπροξένη. Επιπλέον, προϊόντα όπως το ιχθυέλαιο και συμπληρώματα διατροφής για την ενίσχυση των αρθρώσεων, μπορούν να ερεθίσουν το στομάχι, να προκαλέσουν διάρροια, εμετό και λήθαργο.

Οικιακά προϊόντα

Η χλωρίνη είναι μια σημαντική αιτία δηλητηρίασης, τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα, και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στο στομάχι και την αναπνευστική οδό.

Ουσίες που περιέχονται σε αντιψυκτικά, διαλυτικά χρωμάτων και χημικά πισίνας, μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως δηλητήριο για το κατοικίδιο μας. Δηλητηριάσεις από τέτοιες ουσίες, περιλαμβάνουν εκδήλωση συμπτωμάτων, όπως αναστάτωση στομάχου, κατάθλιψη, χημικά εγκαύματα, νεφρική ανεπάρκεια και θάνατο.

Τρόφιμα για τους ανθρώπους

Τα σκυλιά, και τα ζώα γενικότερα, έχουν διαφορετικό μεταβολισμό από τον άνθρωπο. Τρόφιμα όπως το σκόρδο, το κρεμμύδι και τα ποτά, χαρακτηρίζονται άκρως επικίνδυνα και θανατηφόρα για τους σκύλους.

Σοκολάτα. Περιέχει ουσίες που ονομάζονται μεθυλξανθίνες και θειοβρωμίνη, όταν καταναλωθούν σε μικρές ποσότητες προκαλούν εμετό, ενώ σε μεγάλες μπορεί να προκαλέσουν μέχρι και θάνατο. Η μαύρη σοκολάτα περιέχει περισσότερες επικίνδυνες ουσίες από τη λευκή ή τη σοκολάτα γάλακτος.  Παρόμοια αποτελέσματα έχει και η καφεΐνη.